Jan Boenigk: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
[[Image:boenigk.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://www.muzeum.olsztyn.pl/arch/wieczory/zycio/zyc.htm http://www.muzeum.olsztyn.pl]]] | [[Image:boenigk.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://www.muzeum.olsztyn.pl/arch/wieczory/zycio/zyc.htm http://www.muzeum.olsztyn.pl]]] | ||
(1903-1982) nauczyciel, publicysta, działacz społeczny i kulturalno-oświatowy na Warmii, Mazurach i Powiślu (pseud. Jandrys, Ziech) | (1903-1982) nauczyciel, publicysta, działacz społeczny i kulturalno-oświatowy na Warmii, Mazurach i Powiślu (pseud. Jandrys, Ziech) | ||
| Linia 8: | Linia 6: | ||
== Działalność == | == Działalność == | ||
| − | Po 1928 r. Jan Boenigk sprawował funkcję kierownika Polsko-Katolickiego Towarzystwa Szkolnego w Sztumie i współorganizował polskie szkoły na Powiślu. Przez krótki okres uczył w Trzcianie i Postolinie. Jednocześnie był sekretarzem Związku Towarzystw Młodzieży na Powiślu i członkiem Związku Polaków w Niemczech. W 1931 r. został przeniesiony do Olsztyna na stanowisko kierownika Towarzystwa Szkolnego i Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich. Sprawował też funkcję kierownika Komisariatu Oświaty „Mazowsze”. W Piasutnie założył pierwszą polską szkołę na Mazurach. Po jej zamknięciu powrócił na Powiśle. Od 1935 r. z ramienia Związki Polaków w Niemczech Jan Boenigk objął stanowisko redaktora naczelnego miesięcznika dla dzieci „Mały Polak w Niemczech”. Po wojnie został kierownikiem Uniwersytetów Ludowych w Jurkowym Młynie i Mikołajkach, działając jednocześnie w radach narodowych, gdzie piastował różne kierownicze stanowiska aż po zastępcę przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie w latach 1957-1965. Jednocześnie działał w szeregu organizacjach społecznych, m.in. jako członek prezydium Okręgowej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich, od 1972 r. był też członkiem Związku Literatów Polskich. | + | Po 1928 r. Jan Boenigk sprawował funkcję kierownika Polsko-Katolickiego Towarzystwa Szkolnego w Sztumie i współorganizował polskie szkoły na Powiślu. Przez krótki okres uczył w Trzcianie i Postolinie. Jednocześnie był sekretarzem Związku Towarzystw Młodzieży na Powiślu i członkiem Związku Polaków w Niemczech. W 1931 r. został przeniesiony do Olsztyna na stanowisko kierownika Towarzystwa Szkolnego i Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich. Sprawował też funkcję kierownika Komisariatu Oświaty „Mazowsze”. W Piasutnie założył pierwszą polską szkołę na Mazurach. Po jej zamknięciu powrócił na Powiśle. Od 1935 r. z ramienia Związki Polaków w Niemczech Jan Boenigk objął stanowisko redaktora naczelnego miesięcznika dla dzieci „Mały Polak w Niemczech”. Po wojnie został kierownikiem Uniwersytetów Ludowych w Jurkowym Młynie i Mikołajkach, działając jednocześnie w radach narodowych, gdzie piastował różne kierownicze stanowiska aż po zastępcę przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie w latach 1957-1965. Jednocześnie działał w szeregu organizacjach społecznych, m.in. jako członek prezydium Okręgowej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich, od 1972 r. był też członkiem [[Związek Literatów Polskich. Okręg Warmińsko-Mazurski |Związku Literatów Polskich}. |
== Twórczość == | == Twórczość == | ||
| − | Jan Boenigk jest autorem wielu artykułów dotyczących ruchu polskiego, a także wspomnień, felietonów, gawęd i opowiastek. Publikował najpierw w przedwojennej „Gazecie Olsztyńskiej”, następnie w „Małym Polaku w Niemczech”, a po 1945 r. w „Wiadomościach Mazurskich”, „Głosie Olsztyńskim”, „Słowie na Warmii i Mazurach” oraz kilka artykułów naukowych w „Komunikatach Mazursko-Warmińskich”. Napisał i opublikował kilka broszur i dwie książki – cenione przez znawców tematu. Są to: Minęły wieki a myśmy ostali. Wspomnienia (1957) oraz Wyroki (1970)<ref>Józef Jacek Rojek, Literaci & literatura Warmii i Mazur. Przewodnik eseistyczny, Olsztyn 2008, s. 15.</ref>. | + | Jan Boenigk jest autorem wielu artykułów dotyczących ruchu polskiego, a także wspomnień, felietonów, gawęd i opowiastek. Publikował najpierw w przedwojennej „Gazecie Olsztyńskiej”, następnie w „Małym Polaku w Niemczech”, a po 1945 r. w „Wiadomościach Mazurskich”, „Głosie Olsztyńskim”, „Słowie na Warmii i Mazurach” oraz kilka artykułów naukowych w „Komunikatach Mazursko-Warmińskich”. Napisał i opublikował kilka broszur i dwie książki – cenione przez znawców tematu. Są to: ''Minęły wieki a myśmy ostali. Wspomnienia'' (1957) oraz ''Wyroki'' (1970)<ref>Józef Jacek Rojek, ''Literaci & literatura Warmii i Mazur. Przewodnik eseistyczny'', Olsztyn 2008, s. 15.</ref>. |
== Nagrody == | == Nagrody == | ||
| Linia 27: | Linia 25: | ||
#Chłosta Jan: ''Ludzie godni pamięci, warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic''. – Olsztyn.: Książnica Polska, 1997. | #Chłosta Jan: ''Ludzie godni pamięci, warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic''. – Olsztyn.: Książnica Polska, 1997. | ||
#''Współcześni pisarze województwa olsztyńskiego'' / [red. nauk. Edward Martuszewski ; aut. not biograficznych Jan Burakowski et al. ; aut. bibliogr. Sabina Siemaszko, Tamara Wajsbrot.] ; Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, 1972. | #''Współcześni pisarze województwa olsztyńskiego'' / [red. nauk. Edward Martuszewski ; aut. not biograficznych Jan Burakowski et al. ; aut. bibliogr. Sabina Siemaszko, Tamara Wajsbrot.] ; Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, 1972. | ||
| + | |||
| + | [[Category:Warmia]] [[Category:Mazury]] [[Category:Olsztyn]] [[Category:Dziennikarstwo]] [[Category:Literatura]] [[Category:Radio]] [[Category:Społecznicy]] [[Category:Pisarze]] [[Category:1945-1960]] [[Category:1961-1970]] [[Category:1971-1980]] [[Category:1981-1990]] | ||
Wersja z 20:31, 20 cze 2010
(1903-1982) nauczyciel, publicysta, działacz społeczny i kulturalno-oświatowy na Warmii, Mazurach i Powiślu (pseud. Jandrys, Ziech)
Spis treści
Biografia
Urodził 24 lipca 1903 r. w Tomaszowie koło Olsztyna w rodzinie Franciszka i Joanny z Polakowskich. W roku 1927 ukończył Seminarium Nauczycielskie w Lubawie i odbył praktykę w wiejskiej szkole w Żabinach na Działdowszczyźnie. Od roku 1928 prowadził pracę kulturalno-oświatową, organizując polskie szkoły, biblioteki, teatry amatorskie i działalność świetlicową. Czas wojny przebył najpierw w berlińskim więzieniu, a następnie w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen, lecz będąc obywatelem niemieckim w czerwcu 1941 r. został wcielony do Wermachtu. Po zakończeniu działań wojennych, jesienią 1945 r., powrócił do Olsztyna, gdzie pracował do 1965 r., kiedy to przeszedł na emeryturę. Zmarł w 22 lipca 1982 r.
Działalność
Po 1928 r. Jan Boenigk sprawował funkcję kierownika Polsko-Katolickiego Towarzystwa Szkolnego w Sztumie i współorganizował polskie szkoły na Powiślu. Przez krótki okres uczył w Trzcianie i Postolinie. Jednocześnie był sekretarzem Związku Towarzystw Młodzieży na Powiślu i członkiem Związku Polaków w Niemczech. W 1931 r. został przeniesiony do Olsztyna na stanowisko kierownika Towarzystwa Szkolnego i Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich. Sprawował też funkcję kierownika Komisariatu Oświaty „Mazowsze”. W Piasutnie założył pierwszą polską szkołę na Mazurach. Po jej zamknięciu powrócił na Powiśle. Od 1935 r. z ramienia Związki Polaków w Niemczech Jan Boenigk objął stanowisko redaktora naczelnego miesięcznika dla dzieci „Mały Polak w Niemczech”. Po wojnie został kierownikiem Uniwersytetów Ludowych w Jurkowym Młynie i Mikołajkach, działając jednocześnie w radach narodowych, gdzie piastował różne kierownicze stanowiska aż po zastępcę przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie w latach 1957-1965. Jednocześnie działał w szeregu organizacjach społecznych, m.in. jako członek prezydium Okręgowej Komisji Badań Zbrodni Hitlerowskich, od 1972 r. był też członkiem [[Związek Literatów Polskich. Okręg Warmińsko-Mazurski |Związku Literatów Polskich}.
Twórczość
Jan Boenigk jest autorem wielu artykułów dotyczących ruchu polskiego, a także wspomnień, felietonów, gawęd i opowiastek. Publikował najpierw w przedwojennej „Gazecie Olsztyńskiej”, następnie w „Małym Polaku w Niemczech”, a po 1945 r. w „Wiadomościach Mazurskich”, „Głosie Olsztyńskim”, „Słowie na Warmii i Mazurach” oraz kilka artykułów naukowych w „Komunikatach Mazursko-Warmińskich”. Napisał i opublikował kilka broszur i dwie książki – cenione przez znawców tematu. Są to: Minęły wieki a myśmy ostali. Wspomnienia (1957) oraz Wyroki (1970)[1].
Nagrody
- Za pracę literacką i kulturalną został dwukrotnie wyróżniony nagrodą Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie (1957 i 1973).
Honorowe:
- Zasłużony dla Warmii i Mazur
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Złota odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego
Przypisy
- ↑ Józef Jacek Rojek, Literaci & literatura Warmii i Mazur. Przewodnik eseistyczny, Olsztyn 2008, s. 15.
Bibliografia
- Rojek Józef Jacek: Literaci & literatura Warmii i Mazur. Przewodnik eseistyczny. – Olsztyn : Fundacja Środowisk Twórczych, 2008.
- Chłosta Jan: Ludzie godni pamięci, warmińsko-mazurscy patroni olsztyńskich ulic. – Olsztyn.: Książnica Polska, 1997.
- Współcześni pisarze województwa olsztyńskiego / [red. nauk. Edward Martuszewski ; aut. not biograficznych Jan Burakowski et al. ; aut. bibliogr. Sabina Siemaszko, Tamara Wajsbrot.] ; Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, 1972.
