Monstrancja z kościoła pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
XVII-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej [[Kościół pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie | z kościoła pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie]]. | XVII-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej [[Kościół pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie | z kościoła pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie]]. | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Monstrancja pochodzi z terenu [[ewim:Prusy Królewskie|Prus Królewskich]], najprawdopodobniej z [[ewim:Warmia|Warmii]]. Wykonana została przypuszczalnie w latach 70-tych lub 80-tych XVII wieku, choć dane z Archiwum IS PAN podają datę powstania ok. 1640 roku, zaś wykonania stopy – w 1750 roku. Zachowane na stopie znaki złotnicze wskazują na pruską cechę podatkową z lat 1809-1812 (orzeł). Współcześnie została ponownie posrebrzona i pozłocona. Przypuszcza się, iż fundatorem monstrancji był [[ewim:Andrzej Józef Zagórny|Andrzej Józef Zagórny]], proboszcz w [[ewim:Radostowo|Radostowie]] w latach 1674-1685, później związany z [[ewim:Dobre Miasto|Dobrym Miastem]], [[ewim:Lidzbark Warmiński|Lidzbarkiem Warmińskim]] i [[ewim:Frombork|Fromborkiem]]. | + | Monstrancja pochodzi z terenu [[ewim:Prusy Królewskie|Prus Królewskich]], najprawdopodobniej z [[ewim:Warmia|Warmii]]. Wykonana została przypuszczalnie w latach 70-tych lub 80-tych XVII wieku, choć dane z Archiwum IS PAN podają datę powstania ok. 1640 roku, zaś wykonania stopy – w 1750 roku. Zachowane na stopie znaki złotnicze wskazują na pruską cechę podatkową z lat 1809-1812 (orzeł). Współcześnie została ponownie posrebrzona i pozłocona. Przypuszcza się, iż fundatorem monstrancji był [[ewim:Andrzej Józef Zagórny|Andrzej Józef Zagórny]], proboszcz w [[ewim:Radostowo (gmina Jeziorany) |Radostowie]] w latach 1674-1685, później związany z [[ewim:Dobre Miasto|Dobrym Miastem]], [[ewim:Lidzbark Warmiński|Lidzbarkiem Warmińskim]] i [[ewim:Frombork|Fromborkiem]]. |
==Opis== | ==Opis== | ||
| Linia 16: | Linia 13: | ||
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
*Identyczne przedstawienie św. Jerzego i św. Małgorzaty z rewersu monstrancji istnieje także w cennej kadzielnicy z Radostowa. Prawdopodobnie jej fundatorem także był miejscowy proboszcz – [[ewim:Andrzej Józef Zagórny|Andrzej Józef Zagórny]]. | *Identyczne przedstawienie św. Jerzego i św. Małgorzaty z rewersu monstrancji istnieje także w cennej kadzielnicy z Radostowa. Prawdopodobnie jej fundatorem także był miejscowy proboszcz – [[ewim:Andrzej Józef Zagórny|Andrzej Józef Zagórny]]. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[Kościół pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie]] | ||
| + | *[[ewim:Andrzej Józef Zagórny|Andrzej Józef Zagórny]] | ||
| + | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 24: | Linia 26: | ||
[[Category:Historia kultury]] | [[Category:Historia kultury]] | ||
[[Category:Powiat olsztyński]] | [[Category:Powiat olsztyński]] | ||
| + | [[Category:Jeziorany (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
[[Category:1601-1700]] | [[Category:1601-1700]] | ||
Aktualna wersja na dzień 10:33, 2 wrz 2015
XVII-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej z kościoła pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie.
Historia
Monstrancja pochodzi z terenu Prus Królewskich, najprawdopodobniej z Warmii. Wykonana została przypuszczalnie w latach 70-tych lub 80-tych XVII wieku, choć dane z Archiwum IS PAN podają datę powstania ok. 1640 roku, zaś wykonania stopy – w 1750 roku. Zachowane na stopie znaki złotnicze wskazują na pruską cechę podatkową z lat 1809-1812 (orzeł). Współcześnie została ponownie posrebrzona i pozłocona. Przypuszcza się, iż fundatorem monstrancji był Andrzej Józef Zagórny, proboszcz w Radostowie w latach 1674-1685, później związany z Dobrym Miastem, Lidzbarkiem Warmińskim i Fromborkiem.
Opis
Monstrancja została wykonana z kutego srebra, metodą odlewania, kucia na zimno (repusowania), grawerowania, cyzelowania i drutowania. Jej wymiary to: wysokość - 66 cm, stopa - 28 x 21,3 cm, szerokość części górnej – 33,2 cm. Obiekt waży 3750 gram.
Charakterystyka
Podstawą monstrancji jest stopa w kształcie owalu o formie ośmiolistnej, obwiedziona łukami w tzw. ośli grzbiet, na podwójnej kryzie, z dekorowanym cokołem w wytłoczone uskrzydlone główki aniołków i festony z owoców. Na gładkim płaszczu stopy znajduje się ozdobna, odlewana nakładka w kwiaty i rozety, na wzniesionej szyi cztery, zwisające liście akantu. Trzon monstrancji jest wyjątkowo krótki i ozdobiony dość masywnym, gruszkowym nodusem. Element ten ma formę gładką, pękatą, ozdobioną nakładaną dekoracją z uskrzydlonych główek aniołków i wzniesionych liści akantu. Pojemnik na hostię (reservaculum) jest duże i okrągłe, obwiedzione za to niewielką glorią z krótkimi promieniami, naprzemiennie prostymi i płomiennymi. Największą dekorację monstrancji stanowi natomiast bogato rozbudowana, fantazyjna srebrna forma z owocujących pnączy winnego grona. Na jej gałęziach po bokach umieszczono złocone figury świętych: z lewej św. Stanisława, z prawej św. Mikołaja. Nad glorią, w otoczeniu z pnączy, widnieje profilowana figurka Baranka Bożego, a po jego bokach i na samym szczycie obiektu, dość masywne pąki głogu. Na dwóch z nich, umieszczonych nad głowami świętych, złote monogramy: ANNA i MARYA. Na rewersie monstrancji, tuż pod reservaculum znajduje się płaskorzeźbiona plakieta z przedstawieniem św. Jerzego i niewielką postacią klęczącej i modlącej się św. Małgorzaty.
Ciekawostki
- Identyczne przedstawienie św. Jerzego i św. Małgorzaty z rewersu monstrancji istnieje także w cennej kadzielnicy z Radostowa. Prawdopodobnie jej fundatorem także był miejscowy proboszcz – Andrzej Józef Zagórny.
Zobacz też
Bibliografia
- Okulicz, Małgorzata: Złotnictwo sakralne dominium warmińskiego od połowy XIV do końca XVIII wieku: katalog wystawy / Małgorzata Okulicz. - Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 2006. – S. 186.
