Kino Grunwald w Olsztynie

Źródło: „Miesięczna Kronika Fotograficzna : województwo olsztyńskie”. – 1979, nr 7/79.

Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka

Budynek użytku publicznego przy alei Wojska Polskiego w Olsztynie (obecnie Audytorium Maximum), funkcjonujący w Olsztynie w l. 1945-1992.

Historia kina

Obiekt zbudowano w l. 1908-1911 przy ówczesnej ul. Guttstadter-Chaussee (za czasów Prus Wschodnich, do 1933 r.), a po dojściu Adolfa Hitlera do władzy przemianowanej na Adolf-Hitler-Straße (aż do 1945 r.) - obecnej Alei Wojska Polskiego 13. Wtedy też funkcjonował jako obiekt sztabowy. Po zakończeniu drugiej wojny światowej obszerny budynek, po przystosowaniu budowlanym wnętrz, zamieniono w kino o nazwie „Garnizonowe”. W kwietniu 1960 r. placówce zmieniono nazwę na „Grunwald”. Było to rezultatem przygotowań do obchodów 550 rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Według noty w „Głosie Olsztyńskim” z 1960 r. (nr 83) miało to miejsce 7 kwietnia.
Fasadę gmachu zdobiło charakterystyczne wejście w modernistycznej przybudówce oraz oszklona witryna przeznaczona na filmowe plakaty i repertuar kinowy. Placówką zarządzało wówczas Ludowe Wojsko Polskie. Obiekt z czasem urósł do symbolu i wizytówki dzielnicy. W latach 90-tych wynajmowano salę kinową „Grunwaldu” (520 miejsc) pod imprezy okolicznościowe (zebrania, szkolenia, kursy) po 400 000 zł za godzinę , na imprezy dochodowe (występy, koncerty) – 10% wartości sprzedanych biletów oraz seanse zamknięte dla szkół i instytucji. W kinie „Grunwald” miały miejsce projekcje filmów dla dorosłych oraz popularne przez cały „okres PRL” projekcje filmów dla dzieci nazywane „porankami” (niedziele i święta przed południem ), podczas których prezentowano m.in. filmy animowane.

Ciekawostki

• Repertuar Kina „Grunwald” w styczniu-czerwcu 1995:
  • 06-19 stycznia – Specjalista
  • 20-09 lutego – Wywiad z wampirem
  • 10-17 lutego – Woodstock
  • 17.28 lutego – Urodzeni mordercy
  • 03-16 marca – Gwiezdne wrota
  • 17.29 marca – W sieci
  • 01-15 kwietnia – Cień
  • 16-30 kwietnia – Księga dżungli
  • 28 kwietnia - 11 maja – Epidemia
  • 12-25 maja – Młode wilki.

W kinie miały miejsce również imprezy organizowane przez olsztyński Klub Garnizonowy lub też imprezy powiązane, np. w Klubie Konkursy Interpretacji Dziecięcych, zaś koncert galowy konkursu. Na przełomie l. 80-tych i 90-tych XX w. „Grunwald” bardzo dotknęła polska transformacja ekonomiczno-ustrojowa. Spowodowane nowymi zasadami gospodarki rynkowej braki finansowe – czyli stopniowe wstrzymanie dopływu dotacji państwowych – spowolniły i ostatecznie wstrzymały jego funkcjonowanie. W 1992 r. kino ostatecznie zamknięto.

Historia budynku pokinowego

• Budynek przez kilka lat pozbawiony swojej dotychczasowej funkcji zaczął stopniowo popadać w ruinę. Próby sprzedaży placówki nie powiodły się. Podczas tego okresu co prawda wielokrotnie przedstawiano różnorakie propozycje efektywnego wykorzystania byłego kina oraz wręcz plany jego adaptacji – żaden z nich jednak nie doszedł do skutku. (np. w 1999 r. zaistniał plan urządzenia w byłym „Grunwaldzie” sali koncertowej lub wielofunkcyjnego centrum kultury z salą koncertową. Pomysł upadł w powodu wysokości kosztów przystosowania. Ewentualny organizator modernizacji – Fundacja Kopernik – z powodu braku sponsorów nie zrealizowała projektu).
• W 2001 r. właściciel nieruchomości, czyli Agencja Mienia Wojskowego, przekazał coraz bardziej podupadający budynek olsztyńskiemu Urzędowi Marszałkowskiemu.

W 2002 r. olsztyński magistrat przedstawił propozycję wykorzystania budowli: urządzenia w nim placówki związanej z jeździectwem. Wywołało to gwałtowny protest okolicznych mieszkańców – i pomysł został zarzucony. Wśród niedoszłych propozycji było też utworzenie w „Grunwaldzie” sztucznego lodowiska i kręgielni.

• W 2003 r. zawarto wstępną umowę z Wyższą Szkołą Informatyki i Ekonomii Towarzystwa Wiedzy Powszechnej na przejęcie budynku. Uczelnia planowała urządzić tam ośrodek kultury studenckiej. Realizacji przeszkodził pożar, który wraz z wodą przeznaczoną do gaszenia płomieni prawie unicestwił gmach . Po pewnym czasie nieruchomość jednak stała się własnością szkoły, wtedy też (l. 2003-2004) budynek przeszedł remont generalny i został zmodernizowany. Gmach przystosowano do uczelnianych potrzeb kulturalnych, dydaktycznych oraz reprezentacyjnych, przywracając jednocześnie przedpożarową modernistyczną manierę fasady.
• Obecna aula Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii TWP zapewnia obecnym pięćset miejsc, jest także wyposażona w scenę. Oficjalna nazwa obiektu (taką też umieszczono nad wejściem głównym) brzmi „Audytorium Maximum”.

Bibliografia

1. aw : Kino niczyje? / aw // „Gazeta Olsztyńska”. - 1998, nr 123, s. 24.
2. „Kino niczyje” : śladem publikacji // „Gazeta Olsztyńska”. - 1998, nr 128, s. 24.
3. Piechocki, Stanisław: Olsztyn nie tylko magiczny / Stanisław Piechocki. - Olsztyn: "Remix", 2005. - S. 55-59.