Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | [[Image: | + | [[Image: Orzechowo. Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny.jpg|thumb|right|250px| Fot. J. Gerszberg rok 2020]] |
− | + | [[Image: kosciol_npnmp_orzechowo_1a.jpg|thumb|right|250px| Fot. Mieczysław Kalski ]] | |
− | [[Image: | + | [[Image: kosciol_npnmp_orzechowo_2a.jpg|thumb|right|250px| Fot. Mieczysław Kalski]] |
− | |||
− | [[Image: | ||
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony na początku XVIII wieku. | Zabytek architektury sakralnej wzniesiony na początku XVIII wieku. | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
− | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Orzechowo | + | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Orzechowo|Orzechowo]] (niem. Noβberg). Wieś położona jest w [[ewim:Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska) |gminie Dobre Miasto]], w [[ewim:Powiat olsztyński| powiecie olsztyńskim]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
Linia 27: | Linia 25: | ||
==Ciekawostki== | ==Ciekawostki== | ||
*Do 1945 roku w kościele tym znajdował się gotycki kielich z 1379 roku – najstarszy tego typu zabytek na Warmii. | *Do 1945 roku w kościele tym znajdował się gotycki kielich z 1379 roku – najstarszy tego typu zabytek na Warmii. | ||
+ | |||
+ | ==Zobacz też== | ||
+ | *[[ewim:Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Orzechowie|Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Orzechowie]] | ||
+ | *[[Monstrancja z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie|Monstrancja z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie]] | ||
+ | *[[Kielich z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie|Kielich z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie]] | ||
+ | *[[Kielich biskupa Sorboma z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie|Kielich biskupa Sorboma z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie]] | ||
+ | *[[Marcin Kromer]] | ||
+ | *[[ewim:Teodor Potocki |Teodor Potocki]] | ||
+ | *[[ewim:Jakub Lettau |Jakub Lettau]] | ||
+ | *[[ewim:Jan Geese |Jan Geese]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
Linia 33: | Linia 41: | ||
#Piskorska, Józefa: ''Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku. Cz. II: Ilustrowany katalog zachowanych dzieł''. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. - S. 83-84. | #Piskorska, Józefa: ''Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku. Cz. II: Ilustrowany katalog zachowanych dzieł''. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. - S. 83-84. | ||
− | == | + | ==Linki== |
*''Orzechowo: barokowy kościół z XVIII wieku'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://mojemazury.pl/79592,Orzechowo-barokowy-kosciol-z-XVIII-wieku.html#axzz2kKI0dcAZ www.mojemazury.pl] [dostęp 13.11.2013 r.] | *''Orzechowo: barokowy kościół z XVIII wieku'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://mojemazury.pl/79592,Orzechowo-barokowy-kosciol-z-XVIII-wieku.html#axzz2kKI0dcAZ www.mojemazury.pl] [dostęp 13.11.2013 r.] | ||
− | [[Category: | + | |
− | + | [[Category:Kościoły i kaplice]] | |
+ | |||
[[Category:Powiat olsztyński]] | [[Category:Powiat olsztyński]] | ||
+ | [[Category:Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
[[Category:1701-1800]] | [[Category:1701-1800]] |
Aktualna wersja na dzień 09:54, 5 sty 2021
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony na początku XVIII wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie wsi Orzechowo (niem. Noβberg). Wieś położona jest w gminie Dobre Miasto, w powiecie olsztyńskim.
Historia
Pierwsza wzmianka na temat uposażenia świątyni w Orzechowie pochodzi z dekretu lokacyjnego wsi, wydanego w 1362 roku. W dniu 24 września 1580 roku jej konsekracji ku czci Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, dokonał biskup Marcin Kromer. Obecny kościół wzniesiono na początku XVIII wieku. W 1716 roku konsekrował go biskup Teodor Potocki. Z zachowanych informacji wynika , że około 1846 roku przeprowadzono remont wieży.
Opis
Jest to kościół orientowany, zbudowany na planie prostokąta. Wzniesiono go z cegły, na kamiennym cokole. Od wschodu znajduje się znacznie węższe, wielobocznie zamknięte prezbiterium, a od zachodu wieża frontowa z uskokowym portalem. Do wysokości murów korpusu wieża jest murowana. Górna jej część jest drewniana i zwieńczona ośmioboczną izbicą na wspornikach, z ozdobnie wyrzynanymi u dołu deskami i parami okienek. Pokryty blachą hełm wieży ma kształt dzwonu i zwieńczony jest chorągiewką, na której widnieje data „1846”. Wnętrze nawy zostało optycznie podzielone na trzy części drewnianymi słupami, wspierającymi pozorne sklepienie w środku i stropy płaskie po bokach.
Wyposażenie
Wystrój i wyposażenie wnętrza jest głównie barokowe i pochodzi z XVIII wieku. Ołtarz główny wykonano około 1720 roku. Znajdują się w nim rzeźby św. Piotra i Pawła oraz nowsze obrazy. Z tego samego okresu pochodzi ambona, chór muzyczny i prospekt organowy. W kościele znajduje się granitowa kropielnica, prawdopodobnie średniowieczna, a także umieszczony nad łukiem tęczowym – rokokowy krucyfiks z drugiej połowy XVIII wieku. Jest tam także szereg cennych zabytków sztuki złotniczej, w tym m.in.:
- monstrancja z około 1640 roku, wykonana przez złotnika dobromiejskiego Jakuba Lettau,
- pacyfikał z 1610 roku,
- kielich z rytym herbem Hozjuszów z przełomu XVI i XVII wieku,
- puszka srebrna z XVII wieku,
- kadzielnica i łódka rokokowe, taca i ampułki mszalne barokowe oraz lampa wieczna z około 1740 roku, wykonane w pracowni złotnika olsztyńskiego Jana Geese.
Z tego kościoła pochodzi także kielich biskupa Sorboma, cenny zabytek z 1379 roku.
Ciekawostki
- Do 1945 roku w kościele tym znajdował się gotycki kielich z 1379 roku – najstarszy tego typu zabytek na Warmii.
Zobacz też
- Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Orzechowie
- Monstrancja z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie
- Kielich z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie
- Kielich biskupa Sorboma z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Orzechowie
- Marcin Kromer
- Teodor Potocki
- Jakub Lettau
- Jan Geese
Bibliografia
- Chrzanowski, Tadeusz: Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii / Tadeusz Chrzanowski. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978. – S. 125.
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 143-144.
- Piskorska, Józefa: Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku. Cz. II: Ilustrowany katalog zachowanych dzieł. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. - S. 83-84.
Linki
- Orzechowo: barokowy kościół z XVIII wieku, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.mojemazury.pl [dostęp 13.11.2013 r.]