Ludus Passionis: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 4: Linia 4:
 
==Historia==
 
==Historia==
 
Źródłem tekstu jest antologia świeckich i i satyrycznych pieśni łacińskich, pochodząca z bawarskiego klasztoru Benediktbeuern, dziś przechowywana w Monachium. W XIII-wiecznym rękopisie prócz pieśni znajdował się m.in. opisywany dramat religijny, największy z zawartych w źródle.<br>
 
Źródłem tekstu jest antologia świeckich i i satyrycznych pieśni łacińskich, pochodząca z bawarskiego klasztoru Benediktbeuern, dziś przechowywana w Monachium. W XIII-wiecznym rękopisie prócz pieśni znajdował się m.in. opisywany dramat religijny, największy z zawartych w źródle.<br>
Prezentacja premierowa opisywanego dramatu liturgicznego (udziałem Marcela Peresa) odbyła się 31 marca 2003 r. w archikatedrze św. Jakuba w Olsztynie.
+
Prezentacja premierowa opisywanego dramatu liturgicznego (udziałem Marcela Peresa) odbyła się 31 marca 2003 r. w [[Bazylika Współkatedralna Świętego Jakuba Apostoła w Olsztynie|archikatedrze św. Jakuba w Olsztynie]].
 
[[Image:LudPacs.jpg|thumb|right|300px|Źródło: ''Ludus Passionis = gra o Męce Pańskiej = Mystére de la Passion = Passion play'', Schola Teatru Węgajty, Nowe Kawkowo, [ca 2006].]]
 
[[Image:LudPacs.jpg|thumb|right|300px|Źródło: ''Ludus Passionis = gra o Męce Pańskiej = Mystére de la Passion = Passion play'', Schola Teatru Węgajty, Nowe Kawkowo, [ca 2006].]]
 
==Opis==
 
==Opis==
Linia 36: Linia 36:
 
*Chorus, Iudei, Apostoli, Pontifici, Milites – [[Marcin Bornus-Szczyciński]], [[Maciej Góra]], [[Piotr Górka]], [[Tomasz Jarnicki]], [[Maciej Kaziński]], [[Johann Wolfgang Niklaus]], [[Serhij Petryczenko]], [[Robert Pożarski]], [[Marcin Szargut]], [[Konrad Zagajewski]]
 
*Chorus, Iudei, Apostoli, Pontifici, Milites – [[Marcin Bornus-Szczyciński]], [[Maciej Góra]], [[Piotr Górka]], [[Tomasz Jarnicki]], [[Maciej Kaziński]], [[Johann Wolfgang Niklaus]], [[Serhij Petryczenko]], [[Robert Pożarski]], [[Marcin Szargut]], [[Konrad Zagajewski]]
 
*Chorus, Puellae, Mulieres – [[Swietłana Bucka]], [[Katarzyna Jackowska]], [[Klaudia Niemkiewicz]], [[Małgorzata Niklaus]], [[Marta Niedźwiecka]], [[Natalia Niedźwiecka]], [[Beata Oleszek]], [[Monika Paśnik-Petryczenko]], [[Paulina Soczewka]]  
 
*Chorus, Puellae, Mulieres – [[Swietłana Bucka]], [[Katarzyna Jackowska]], [[Klaudia Niemkiewicz]], [[Małgorzata Niklaus]], [[Marta Niedźwiecka]], [[Natalia Niedźwiecka]], [[Beata Oleszek]], [[Monika Paśnik-Petryczenko]], [[Paulina Soczewka]]  
<br>
 
 
*Secerdos – [[Marek Rojszyk]] OP
 
*Secerdos – [[Marek Rojszyk]] OP
  
Linia 46: Linia 45:
 
(jak również i cała scena jej nawrócenia) jest nowo skomponowana na użytek dramatu. Również dalsze fragmenty to mniej lub bardziej dosłowne cytaty biblijne lub fragmenty pochodzące z tekstów liturgicznych.
 
(jak również i cała scena jej nawrócenia) jest nowo skomponowana na użytek dramatu. Również dalsze fragmenty to mniej lub bardziej dosłowne cytaty biblijne lub fragmenty pochodzące z tekstów liturgicznych.
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 +
#Huzarski, Rafał: ''Ludus Passionis : świadectwo pasji'' / Rafał Huzarski // „Didaskalia”. - (2004), s. 68-70.
 
#''Ludus Passionis = gra o Męce Pańskiej = Mystére de la Passion = Passion play'' / Schola Teatru Węgajty. – Nowe Kawkowo : Teatr Wiejski „Węgajty”, [ca 2006].  
 
#''Ludus Passionis = gra o Męce Pańskiej = Mystére de la Passion = Passion play'' / Schola Teatru Węgajty. – Nowe Kawkowo : Teatr Wiejski „Węgajty”, [ca 2006].  
 
#''Ludus Passionis'' // „Wiadomości Archidiecezji Warmińskiej”. – 2001, nr 51-53, s. 101-102.
 
#''Ludus Passionis'' // „Wiadomości Archidiecezji Warmińskiej”. – 2001, nr 51-53, s. 101-102.
 
#Niklaus, Johann Wolfgang: ''Teatr na wsi…? : czy antropologia teatru może być istotna dla jego współczesnego twórcy'' / Johann Wolfgang Niklaus // „Borussia”. - (2004), s. 142-147.
 
#Niklaus, Johann Wolfgang: ''Teatr na wsi…? : czy antropologia teatru może być istotna dla jego współczesnego twórcy'' / Johann Wolfgang Niklaus // „Borussia”. - (2004), s. 142-147.
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
*opis dramatu na stronie www [[Schola Teatru Węgajty|Scholi]]: [http://www.wegajty.pl/ludus_passionis.php http://www.wegajty.pl]
+
*opis dramatu na stronie www [[Schola Teatru „Węgajty”|Scholi]]: [http://www.wegajty.pl/ludus_passionis.php http://www.wegajty.pl]
[[Category: Spektakle]] [[Category: Teatr]] [[Category: Powiat olsztyński]] [[Category: 1991-2000]] [[Category: 2001-2010]] [[Category: 2011-2020]]
+
[[Category: Spektakle]] [[Category: Teatr]] [[Category: Powiat olsztyński]] [[Category: Jonkowo (gmina wiejska)]] [[Category: Olsztyn]] [[Category:1990-]]

Aktualna wersja na dzień 11:44, 26 paź 2014

Źródło: Ludus Passionis = gra o Męce Pańskiej = Mystére de la Passion = Passion play, Schola Teatru Węgajty, Nowe Kawkowo, [ca 2006].

Łaciński dramat liturgiczny z polskim podtytułem-tłumaczeniem Gra o Męce Pańskiej – jeden z najstarszych zabytków europejskiego teatru, opracowany i wykonywany przez członków Scholi Teatru „Węgajty” od 2003 r.

Historia

Źródłem tekstu jest antologia świeckich i i satyrycznych pieśni łacińskich, pochodząca z bawarskiego klasztoru Benediktbeuern, dziś przechowywana w Monachium. W XIII-wiecznym rękopisie prócz pieśni znajdował się m.in. opisywany dramat religijny, największy z zawartych w źródle.
Prezentacja premierowa opisywanego dramatu liturgicznego (udziałem Marcela Peresa) odbyła się 31 marca 2003 r. w archikatedrze św. Jakuba w Olsztynie.

Źródło: Ludus Passionis = gra o Męce Pańskiej = Mystére de la Passion = Passion play, Schola Teatru Węgajty, Nowe Kawkowo, [ca 2006].

Opis

Podstawową trudnością w rekonstrukcji Pasji stanowił jej zapis muzyczny, jako że całość rękopisu zanotowana była notacją, zwaną campo aperto, nieposiadającą linii. W ten sposób kształt melodii zaznaczony był jedynie w sposób przybliżony. Rekonstruktor Scholi z Węgajt kierował się tymi niepełnymi wskazaniami wysokości dźwięków i dynamiki w różnorodnych figurach wokalnych odzwierciedlonych za pomocą neum. Do Pasji dodano utwory zaczerpnięte z repertuaru gregoriańskiego (np. responsorium Collegerunt z Graduału z Compiègne; IX w.).
Warstwę wizualną widowiska aktorzy opracowali – podobnie jak w przypadku pozostałych dramatów liturgicznych ze swojego repertuaru, m.in. studiując miniatury średniowieczne, by nauczyć się specyfiki dawnych gestów liturgiczno-artystycznych (przyklęknięcie, złożenie dłoni). W rekonstrukcji i budowaniu obrzędu nawiązano do żywej w niektórych krajach tradycji wielkotygoniowych procesji i dramatyzowanych rytuałów, z użyciem symbolicznych przedmiotów (np. kielich) i wizerunków (drewniana figura Chrystusa na osiołku) oraz znaków.

Źródło:Ludus Passionis = gra o Męce Pańskiej = Mystére de la Passion = Passion play, Schola Teatru Węgajty, Nowe Kawkowo, [ca 2006].

Twórcy

Źródło: Ludus Passionis = gra o Męce Pańskiej = Mystére de la Passion = Passion play, Schola Teatru Węgajty, Nowe Kawkowo, [ca 2006].

Obsada

Akcja

Akcję inicjuje pojawienie się postaci Piłata, Heroda, Kapłanów, Sprzedawcy i Marii Magdaleny. Następnie rozgrywane są krótkie sceny powołania Piotra i Andrzeja, uzdrowienia niewidomego i rozmowy z Zacheuszem. Dynamikę w grę wnosi procesja, przedstawiająca triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy. Po niej rozgrywa się jedna z ważniejszych i dość rozbudowana scena nawrócenia Marii Magdaleny (osobna, oryginalna pieśń), i scena uczty w domu Szymona. Kolejne sceny przedstawiają wskrzeszenie Łazarza, rozmowę Judasza z kapłanami, modlitwę Jezusa w Ogrójcu, jego pojmanie i sąd oraz samobójstwo Judasza. Śmierć Jezusa na krzyżu poprzedzona jest dramatycznym lamentem Matki Bozej. Całość zamyka scena przebicia boku Chrystusa przez setnika Longinusa i jego nawrócenie.
Dramat ma formę dwujęzyczną oraz achronologiczny układ scen, co wskazuje na kompilacyjny charakter dramatu. Część materiału zawiera znane teksty liturgiczne, cytowane dosłownie lub tylko nieznacznie zmodyfikowanymi. Natomiast słowa i (w dużej części) muzyka obu scen kulminacyjnych – nawrócenia Marii Magdaleny i planktu Maryi, zostały najprawdopodobniej ułożone specjalnie do dramatu.
Pierwsze sceny stanowią złożenie różnych pieśni liturgicznych, głownie antyfon, responsoriów i pieśni procesjonalnych zaczerpniętych z repertuaru przeznaczonego na różne święta – opartych na słowach Ewangelii. Dopiero pierwsza łacińska pieśń Marii Magdaleny, (jak również i cała scena jej nawrócenia) jest nowo skomponowana na użytek dramatu. Również dalsze fragmenty to mniej lub bardziej dosłowne cytaty biblijne lub fragmenty pochodzące z tekstów liturgicznych.

Bibliografia

  1. Huzarski, Rafał: Ludus Passionis : świadectwo pasji / Rafał Huzarski // „Didaskalia”. - (2004), s. 68-70.
  2. Ludus Passionis = gra o Męce Pańskiej = Mystére de la Passion = Passion play / Schola Teatru Węgajty. – Nowe Kawkowo : Teatr Wiejski „Węgajty”, [ca 2006].
  3. Ludus Passionis // „Wiadomości Archidiecezji Warmińskiej”. – 2001, nr 51-53, s. 101-102.
  4. Niklaus, Johann Wolfgang: Teatr na wsi…? : czy antropologia teatru może być istotna dla jego współczesnego twórcy / Johann Wolfgang Niklaus // „Borussia”. - (2004), s. 142-147.

Zobacz też