Czyści jak Łza

Olsztyński kabaret działający od 1975 r.

Skład

• Marek Markiewicz (wokal, flety, drumla, kazoo)
• Jaromir Wroniszewski (wokal, gitara)
• Wiesław Machiński (wokal)
• Zbigniew Ostrowski (akordeon)
• Andrzej Gulczyński (kontrabas) 
• Adam Pancer (perkusja)

Byli członkowie

• Mateusz Iwaszczyszyn (bas)

Historia

Kabaret powstał w 1975 roku, w Toruniu, gdzie na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika studiowali jego założyciele – Marek Markiewicz i Jaromir Wroniszewski. Nazwa natomiast wywodzi się z duetu gitarowo-fletowego, który w początkach lat siedemdziesiątych tworzyli Marek Markiewicz i Waldemar Kłusowski.Po ukończeniu studiów i powrocie do Olsztyna, twórcy kabaretu rozpoczęli pracę w Teatrze Lalek „Czerwony Kapturek”. Po powrocie do Olsztyna, już jesienią 1980 r., artyści przygotowali pierwszy program, który jednak po dwóch spektaklach zakończył działalność zespołu. Doświadczenie sceniczne oraz estradowe twórcy kabaretu zdobywali w projekcie „Teatr w Drodze”. Ze sztuką Szczurołap, „Teatr w Drodze” wziął udział w trzech trasach koncertowych oraz uczestniczył m.in. na Festiwalu Teatrów Ulicznych w Jeleniej Górze. Występował także w Belgii. W trakcie tych artystycznych wojaży narodziła się koncepcja utworzenia kabaretu. Pod koniec lat osiemdziesiątych Marek Markiewicz napisał program. Do składu (obok Jaromira Wroniszewskiego) dołączyli aktorzy olsztyńskiego „Czerwonego Kapturka” – Elżbieta Grad-Cupriak oraz Marek Trębiński i kabaret (już jako „Czyści jak Łza”) wystąpił na XI Lidzbarskich Biesiadach Humoru i Satyry, gdzie zdobył nagrodę w konkursie oraz został wyróżniony nagrodą „Gazety Olsztyńskiej”. Od roku 1989 członkowie kabaretu rozpoczęli współpracę z Radiem Olsztyn, od 1995 stali się jego etatowymi pracownikami, a Teatrzyk Piosenki Satyrycznej „Czyści jak Łza” – firmowym kabaretem Radia Olsztyn.

Działalność artystyczna

Kabaret po osiągnięciu sukcesu na XI Lidzbarskich Biesiadach Humoru i Satyry, już w roku następnym rozpoczął szerszą współpracę z Radiem Olsztyn, uczestnicząc w audycji Andrzeja Śleszyńskiego – Niezależny Magazyn Rozrywkowy. W tym samym roku „Czyści jak Łza” nagrali kolejną audycję – firmowaną już nazwą kabaretu – Radiowy Klub Akwarystów, za którą otrzymali nagrodę na XII Lidzbarskich Biesiadach Humoru i Satyry. Grupa zaczyna się specjalizować w radiowej twórczości satyrycznej tworząc cykle audycji satyrycznych z dobranym gronem współpracowników (m.in. Zbigniew Moryto, Krzysztof Wodyński, Waldemar Tychek, Marek Świątecki, Wiesław Machiński, Mateusz Iwaszczyszyn) – Ulica Radiowa, Radiowizja Lokalna, Salon fryzjerski, Krotochwila. W swoim dorobku kabaret ma też autorski program Ballada o dniach ostatnich (wyprodukowany przez Telewizję Kraków) oraz udział w telewizyjnych kabaretonach Stanisława Tyma, programie Flirty z figlami Pawła Dłużewskiego i Ogólnopolskim Przeglądzie Piosenki Autorskiej. Kabaret był też zapraszany na wiele imprez w naszym regionie, m.in.: XIX i XXIX Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „Śpiewajmy Poezję”, Olsztyńskie Spotkania Teatralne, Festiwal Kabaretów Wiejskich o Laur Don Kichota w Olsztynku, Festiwal „Nad Jeziorakiem” w Siemianach, Międzynarodowe Spotkania Rodzin Muzykujących w Dobrym Mieście, Przystanku donikąd w Mokinach, a także Dżeztiwalu w Dobrym Mieście i na SZTAMIE w Olecku. „Czyści jak Łza” współpracują także z „Czerwonym Tulipanem”, uczestniczą w wielu akcjach charytatywnych oraz koncertach specjalnych (m.in. w 2010 r. „Czyści jak Łza” wraz z Markiem Majewskim i zespołem „Voice Factory” wystąpili gościnnie u Pary Prezydenckiej Anny i Bronisława Komorowskich w „Wieczorze Belwederskim”).

Dyskografia

• 1998 – Czyści jak Łza
• 2001 – Czyści jak Łza
• 2003 – Żadni
• 2007 – Mamhakanapana
• 2009 – Copernicana
• 2010 – Niezłomni
• 2010 – Filmujemy

Nagrody i wyróżnienia

• 1990 – II nagroda w konkursie oraz nagroda „Gazety Olsztyńskiej” na XI Lidzbarskich Biesiadach Humoru i Satyry
• 1991 – Grand Prix na VII Ogólnopolskich Spotkaniach z Piosenką Kabaretową OSPA w Ostrołęce
• 1991 – Nagroda Programu III Polskiego Radia za program Klub Akwarystów na XII Lidzbarskich Biesiadach Humoru i Satyry
• 1992 – I nagroda na VIII Ogólnopolskich Spotkaniach z Piosenką Kabaretową OSPA w Ostrołęce
• 1992 – I nagroda w kategorii „Pierwszy raz na PACE” na Przeglądzie Kabaretów Amatorskich PAKA w Krakowie
• 2000 – II nagroda w Turnieju Producentów Audycji Satyrycznych na XXI Lidzbarskich Biesiadach Humoru i Satyry
• 2001 – Wyróżnienie za Radiowizję Lokalną na XXII Lidzbarskich Biesiadach Humoru i Satyry
• 2002 – I nagroda w Konkursie Producentów Radiowych Audycji Satyrycznych za Trzy skecze z ulicy Radiowej na XXIII Lidzbarskich Biesiadach Humoru i Satyry
• 2002 – I nagroda w kategorii „audycja radiowa” za mantrę antykorupcyjną Mamhakanapana na III Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku
• 2005 – Nagroda za najdowcipniejszą audycję radiową (Filtr nienawiści) na VI Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku
• 2007 – Główna nagroda za program Filtr nienawiści w Turnieju Radiowych Audycji Satyrycznych na XXVIII Lidzbarskich Wieczorach Humoru i Satyry
• 2008 – Nagroda za satyryczną audycję radiową (piosenko-skecz Forsa Polonia) na XXIX Lidzbarskich Wieczorach Humoru i Satyry

Bibliografia

1. Wroniszewski, Jaromir: „Czyści jak łza” / Jaromir Wroniszewski ; rozm. przepr. Ewa Labes-Kunicka // „Olsztyński Informator Kulturalny”. – 1992, nr 6, s. 18-19.
2. Markiewicz, Marek: Marek Markiewicz : twarze olsztyńskich mediów / Marek Markiewicz ; rozm. przepr. Andrzej Zb. Brzozowski // „Bez Wierszówki”. – 2010, nr 9, s. 7.
3. Wroniszewski, Jaromir: Jaromir Wroniszewski – praca mnie nie nudzi : twarze olsztyńskich mediów / Jaromir Wroniszewski ; rozm. przepr. Andrzej Zb. Brzozowski // „Bez Wierszówki”. – 2010, nr 8, s. 7.

Zobacz też

• Oficjalna strona kabaretu