Janusz Bogdan Lewandowski

Janusz Lewandowski Źródło: archiwum Janusza Lewandowskiego

(1955- ) – kompozytor, muzykolog, organizator życia muzycznego

Biografia

Urodził się 27 czerwca 1955 r. w Reszlu. Edukację muzyczną rozpoczął w 1966 r. w Państwowej Szkole Muzycznej w Olsztynie w klasie oboju prof. Władysława Wąsowicza. Po ukończeniu szkoły w 1974 r. rozpoczął studia muzykologiczne na Uniwersytecie Warszawskim (dyplom w 1979 r. pod kierunkiem prof. Józefa M. Chomińskiego). Od 1979 r. pracował w Państwowej Szkole Muzycznej w Olsztynie i w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie. Jako krytyk muzyczny pisał do „Gazety Olsztyńskiej”. W latach 1983-1990 pełnił funkcję dyrektora Państwowej Szkole Muzycznej w Olsztynie, z która zawodowo związany jest do dzisiaj. W 1990 r. został wizytatorem szkół artystycznych Centrum Edukacji Artystycznej w Ministerstwie Kultury, którym jest do dzisiaj. W latach 1980-1999 wykładał w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie.
Jest wiceprezesem Stowarzyszenia Miłośników Muzyki im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie. Jest przewodniczącym Okręgowej Olimpiady Artystycznej (sekcja muzyki), był radnym Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego i przewodniczącym Rady Programowej Radia Olsztyn, a także prezydentem Rotary Club Olsztyn.
W latach 1999-2004 był przewodniczącym Rady Warmińsko-Mazurskiej Regionalnej Kasy Chorych. W roku 2010 przewodniczył komitetowi organizacyjnemu obchodów Roku Chopinowskiego na Warmii i Mazurach. W swoim dorobku naukowym ma kilkadziesiąt wygłoszonych i wydrukowanych artykułów naukowych, poświęconych Ignacemu Krasickiemu, Feliksowi Nowowiejskiemu oraz dotyczących szkolnictwa artystycznego. Jest członkiem kapituły przy prezydencie miasta Olsztyna, nadającej Nagrodę im. Feliksa Nowowiejskiego oraz członkiem Rady Artystycznej Międzynarodowego Festiwalu Chóralnego im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie.
W latach 1979-1982 współpracował jako konsultant programowy z olsztyńską filharmonią. W latach 1992-1999 oraz 2003-2011 był dyrektorem naczelnym tej instytucji. Był pomysłodawcą i autorem koncepcji wybudowania nowego budynku filharmonii w Olsztynie i nadzorował realizację całego projektu budowy, od wmurowania kamienia węgielnego po koncert inauguracyjny w nowej filharmonii.
Od 2013 roku jest członkiem Akademii Fonograficznej - jury nadającego statuetki Fryderyków.

Działalność artystyczna

W latach 1983-1988 zaangażował się w organizację Dni Muzyki im. Feliksa Nowowiejskiego i był dyrektorem artystycznym festiwalu. Jako dyrektor filharmonii zainicjował nagrywanie utworów Feliksa Nowowiejskiego. W roku 2007 r. nagrano dwa albumy: Pieśni Morskie oraz 25 polskich pieśni ludowych z Warmii w wykonaniu akademickiego Chóru im. prof. Wawrzyczka oraz solistów: Ewy Alchimowicz-Wójcik i Lucyny Żołnierek. W roku 2009 r. nagrano album z dwiema mszami: Missa Pro Pace i Missa Stella Maris w wykonaniu orkiestry symfonicznej Warmińsko-Mazurskiej Filharmonii im. Feliksa Nowowiejskiego oraz chóru Collegium Musicum. Płyta ta otrzymała Nagrodę Fryderyka. Za inicjatywę nagrania tego albumu otrzymał w 2010 r. Medal św. Jakuba.

Janusz Lewandowski z Krzysztofem Pendereckim w sali koncertowej Szkoły Muzycznej w Olsztynie, 2010 Źródło: archiwum Janusza Lewandowskiego

Jest również autorem utworów wokalno-instrumentalnych, które doczekały się prawykonań w latach 1996-2010 w Olsztynie. Jako kompozytor zadebiutował w 1994 r. Trzy utwory zostały nagrane przez wytwórnię DUX: debiutancka Fanfara Rotariańska (1994), Kantata solowa „Las życia” (2002) oraz Fanfary polskiego rycerstwa skomponowane na 600-lecie Bitwy pod Grunwaldem. Kompozycje wokalno-instrumentalne powstawały do tekstów olsztyńskich twórców: Stefana Połoma (Kantata solowa „Las życia”) i Bohdana Kurowskiego (Rotary Cantata). Twórczość Lewandowskiego charakteryzuje tendencja do wielkich form przy dominacji faktury polifonicznej oraz ekonomiczne operowanie środkami harmonicznymi. Kompozytor nie stroni od tradycyjnych rozwiązań formalnych oraz nawiązań do muzyki ludowej.

Najważniejsze utwory

• Fanfara Rotariańska (1994)
• Rotary Cantata (1996)
• Kantata solowa „Las życia” (1998)
• Suita zamków gotyckich (1998)
• Koncert podwójny na flet, obój i orkiestrę smyczkową (2005)
• Uwertura Polska (2006)
• Wariacje na flet solo i instrumenty perkusyjne (2006)
• Fanfary polskiego rycerstwa (2010)

Nagrody i odznaczenia

• Odznaka „Zasłużony dla Warmii i Mazur” (1985)
• Brązowy Krzyż Zasługi (1987)
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1990)
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1991)
• Srebrny Krzyż Zasługi (1996)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2001)
• Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2006)
• Medal św. Jakuba (2010)
• Medal im. Feliksa Nowowiejskiego Wojewody Wielkopolskiego (2010)
• Nagroda im. Feliksa Nowowiejskiego Prezydenta Olsztyna (2013)

Ciekawostki

Z zamiłowania żeglarz. W latach 1976-1980 kierownik wyszkolenia żeglarskiego w Sztynorcie na Wielkich Jeziorach Mazurskich.
Maluje. Jego obrazy reprezentują konstruktywizm i nawiązują do słyszenia muzyki barwami.
Jego credo życiowe brzmi: „Czy jest socjalizm, czy kapitalizm to gama D-dur ma zawsze dwa krzyżyki”.

Janusz Lewandowski, Motyl 2010 Źródło: archiwum Janusza Lewandowskiego

Janusz Lewandowski, Sounds of Aleksandr Skriabin 2010 Źródło: archiwum Janusza Lewandowskiego

Janusz Lewandowski, Sounds of music 2011 Źródło: archiwum Janusza Lewandowskiego

Bibliografia

1. Szatrawski, Krzysztof Dariusz: Twórczość kompozytorska na Warmii i Mazurach po roku 1989 / Krzysztof D. Szatrawski // W: Kompozytorzy w kulturze XX-wiecznej Warmi / pod red. Krzysztofa D. Szatrawskiego. – Barczewo : Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich, 2009. – S. 11-25.
2. Lewandowski, Janusz Bogdan: Nie wszystko zostało powiedziane / Janusz Bogdan Lewandowski ; rozm. Krzysztof D. Szatrawski. – Il. // „Dziennik Pojezierza”. – 1998, nr 195, s. 7.
3. Kto jest kim w województwie warmińsko-mazurskim. – Olsztyn : Agencja Promocji „Ga Ga Art”, 2001. – S. 79.
4. Who is who w Polsce - Zug 2005, Szwajcaria.