Kościół pw. św. Kosmy i św. Damiana w Świątkach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | [[Image: kosciol_kosma_swiatki_1.jpg|thumb|right| | + | [[Image: kosciol_kosma_swiatki_1.jpg|thumb|right|250px| Fot. maniek66.<br>Źródło: [https://polskaniezwykla.pl/web/gallery/photo,293790.html www.polskaniezwykla.pl] ]] |
− | + | [[Image: kosciol_kosma_swiatki_3.jpg|thumb|right|250px| Fot. maniek66.<br>Źródło: [https://polskaniezwykla.pl/web/place/gallery,1,4251.html www.polskaniezwykla.pl] ]] | |
[[Image: kosciol_kosma_swiatki_2a.jpg|thumb|right|200px| Fot. G.Gołębiowska.<br>Źródło: [https://www.facebook.com/parafiaswiatki/photos/a.910659528946621.1073741866.412083955470850/910662228946351/?type=1&permPage=1 www.facebook.com] ]] | [[Image: kosciol_kosma_swiatki_2a.jpg|thumb|right|200px| Fot. G.Gołębiowska.<br>Źródło: [https://www.facebook.com/parafiaswiatki/photos/a.910659528946621.1073741866.412083955470850/910662228946351/?type=1&permPage=1 www.facebook.com] ]] | ||
− | |||
− | |||
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w połowie XIX wieku. | Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w połowie XIX wieku. |
Wersja z 15:20, 18 lis 2014
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w połowie XIX wieku.
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie wsi Świątki (niem. Heiligenthal). Jest to wieś gminna położona w powiecie olsztyńskim.
Historia
Wieś określana była mianem parafialnej już w 1365 roku. Pierwszy kościół gotycki z XIV wieku konsekrowany był u schyłku tegoż stulecia przez biskupa warmińskiego Henryka III Sorboma ku czci św. Kosmy i św. Damiana. Świątynia została rozebrana w połowie XIX wieku. Na jej miejscu wzniesiono nową budowlę w latach 1855-1856, którą konsekrowano w 1871 roku.
Opis
Jest to budowla orientowana, jednolita, wzniesiona w stylu neogotyckim, murowana z cegły, jednonawowa z wydzielonym wielobocznym prezbiterium. Korpus nawowy opięty został szkarpami. W ścianach umieszczono ostrołukowe okna, zwieńczone arkadowymi fryzami. Od strony zachodniej do korpusu przylega bardzo szeroka, niska, kwadratowa wieża, nadbudowana ośmioboczną wieżyczką z hełmem ostrosłupowym i zwieńczona w narożach sterczynami. Jej wnętrze nakrywa strop belkowany. W prezbiterium zastosowano sklepienie żebrowe. Kościół otoczony jest kamiennym murem z ceglanymi bramkami z 1864 roku. W obrębie kościelnego cmentarza znajduje się barokowa kapliczka z XVIII wieku i dawna gotycka chrzcielnica granitowa.
Wyposażenie
Wystrój wnętrza jest jednolity i neogotycki. W tym stylu wykonana została ambona, chór i ławy. W ołtarzu głównym umieszczono obrazy: Matki Bożej Niepokalanie Poczętej (w centralnym miejscu), św. Kosmy i św. Damiana, a także Matki Boskiej Ostrobramskiej (po 1945 roku). W lewym ołtarzu bocznym znajduje się obraz św. Józefa z Dzieciątkiem, natomiast w łuku tęczowym krucyfiks, zapewne barokowy z przełomu XVII i XVIII wieku. Najcenniejszym zabytkiem jest dzwon z 1498 roku, posiadający napis gotycką minuskułą i gmerk ludwisarza. Z poprzedniego kościoła przeniesiono granitową kropielnicę oraz kilka cennych zabytków sztuki złotniczej w tym m.in.:
- kielich z 1747 roku, wykonany przez złotnika olsztyńskiego Jana Geese,
- kielich z pateną wykonany prawdopodobnie w latach 1752-1764 przez złotnika gdańskiego, Krzysztofa Turka,
- naczynie na oleje święte z 1685 roku,
- lampka wieczna oraz kadzielnica i łódka z 1747 roku, wykonane przez Johana Lehnerta z Gdańska.
Zobacz też
Bibliografia
- Chrzanowski, Tadeusz: Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii / Tadeusz Chrzanowski. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978. – S. 162-163.
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 286-287.
- Piskorska, Józefa: Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku. Cz. II, Ilustrowany katalog zachowanych dzieł / Józefa Piskorska. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. – S. 115.
- Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 89.
Linki
- Świątki: neogotycki kościół św. św. Kosmy i Damiana (1855-1856), materiał zamieszczony na stronie internetowej www.polskaniezwykla.pl [dostęp 11.12.2013 r.]