Ołtarz główny z kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Wieliczkach

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj

Zabytek sakralny stanowiący element wyposażenia kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Wieliczkach.

Historia

Ołtarz został wykonany przez Bildhauera Schöbela z Olecka (niem. Marggrabowa) w 1708 roku. W późniejszych latach ołtarz kilkakrotnie poddawany był renowacji, m.in. w 1876 roku, w latach 1925-1927, a także na przełomie lat 50-tych i 60-tych XX wieku. Nadano mu wówczas nową kolorystykę (dawniej cały był polichromowany i pozłacany). Po 2010 roku przeprowadzono renowację ołtarza w celu przywrócenia jego pierwotnego wyglądu.

Opis

Jest to ołtarz architektoniczny, dwukondygnacyjny, wykonany z drewna. W jego podstawie umieszczone zostały gałązki palmowe i głowy aniołów, a w polu głównym grupa ukrzyżowania: Chrystus na krzyżu, po jego prawej stronie św. Jan, a po lewej Matka Boża. Ponad tą sceną wznoszą się chmury z siedmioma piorunami, natomiast po obu stronach Grupy znajdują się dwie pary kręconych, korynckich kolumn, wspartych na wysokich cokołach z bogatymi kapitelami. Z prawej strony pomiędzy kolumnami umieszczona została rzeźba przedstawiająca św. Piotra z kluczami w ręku, zaś po lewej stronie postać św. Pawła z mieczem w prawej ręce i księgą w lewej. Nad Apostołami umieszczono muszle, a nad nimi belkowanie zakończone gzymsem, nad którym rozpięty został łuk wspierający drugą kondygnację. Na tym poziomie, pomiędzy mniejszymi już kolumnami, w czworobocznym polu umieszczony został Baranek Boży otoczony czterema główkami aniołów. W zwieńczeniu ołtarza widnieje napis w języku łacińskim DEO OPTIMO MAXIMO (Bogu Najlepszemu Najwyższemu). Obie kondygnacje ozdobiono rzeźbionymi w drewnie uszakami, które na dolnym poziomie zwieńczone zostały aniołami z rozłożonymi skrzydłami. Nastawę ołtarza pomalowano na kolor czarny i udekorowano pozłacanymi oraz malowanymi w jednolitym kolorze cielistym i żółtym, kolumnami, postaciami oraz elementami dekoracji rzeźbiarskich. W ołtarzu znajduje się też drewniane tabernakulum w formie szafki dwudrzwiowej. Jego drzwiczki udekorowano płaskorzeżbionymi literami A i Q (Alfa i Omega). Ponad tabernakulum umieszczono baldachim wsparty na czterech, kręconych kolumnach. Całe tabernakulum pomalowano na kolor żółty z delikatnymi złoceniami. Zostało ono wykonane w 1950 roku.

Zobacz też

Ciekawostki

  • Ołtarz nie jest ustawiony centralnie na przedłużeniu linii środkowej nawy. Ponieważ kościół był dwukrotnie w tym miejscu niszczony, uznano więc, że miejsce to nie podoba się Bogu i ołtarz przesunięto 50 cm w lewą stronę, by znalazł się w innym miejscu niż poprzednio.

Bibliografia

  1. Guzowski, Łukasz: Dzieje miejscowości i kościoła w Wieliczkach / Łukasz Guzowski // „Studia Ełckie”. - T. 13 (2011), s. 97-117.