Stanisław Bielikowicz

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj

(1922-1981) – autor gawęd, nauczyciel (pseud.: Wincuk Dyrwan)

Biografia

Urodził się 2 stycznia 1922 r. w Meleganach koło Święcian na Wileńszczyźnie, w rodzinie Edwarda i Walentyny z Popinigów. Lata dziecięce spędził na Wileńszczyźnie, gdzie jego ojciec pracował jako sekretarz gminy w Meleganach, Kołtynianach i Komajach. Podczas okupacji przebywał na Białorusi. W 1944 r. zgłosił się jako ochotnik do Wojska Polskiego. Wiosną 1947 r. został zdemobilizowany i przyjechał do Lidzbarka Warmińskiego, gdzie także osiedliła się jego rodzina. W 1949 r. ukończył średnią szkołę pedagogiczną. W 1952 r. przeprowadził się do Olsztyna, gdzie osiadał na stałe. W 1980 r. uzyskał dyplom ukończenia studiów wyższych. Zmarł 12 grudnia 1981 r. w Olsztynie.

Działalność

Już po ukończeniu szkoły średniej pracował jako nauczyciel w Lidzbarku Warmińskim, a następnie w Liceum Pedagogicznym w Giżycku, gdzie uczył języka rosyjskiego. Po przyjeździe do Olsztyna na krótko był dyrektorem Liceum Ogólnokształcącego nr 2 (1953 r.). Potem uczył języka rosyjskiego w liceach ogólnokształcących i szkołach podstawowych. Był też aktywnym działaczem harcerskim.

Twórczość

„Pojezierze”, Olsztyn 1975.

Twórczość gawędziarką rozpoczął w 1948 r. W końcu 1956 r. nawiązał współpracę z Rozgłośnią Polskiego Radia w Olsztynie, gdzie występował jako repatriant z Wileńszczyzny – Wincuk Dyrwan. Niektóre jego gawędy były publikowane w „Dzienniku Ludowym”. W 1975 r. część z nich została wydana w formie książkowej pt. Wincuk gada. Po jego śmierci wydano także Fanaberie ciotki Onufrowej. Gawędy Wincuka Dyrwana (1987). Wartość tych gawęd nie tyle tkwi „w warstwie językowej, która na pewno zadowoli znawców przedmiotu, lecz w warstwie obserwacji przemian społecznych i światopoglądowych, zmianie obyczajowości, w podpatrzeniu unikalnego folkloru, owej niepowtarzalnej atmosfery, towarzyszącej różnego rodzaju świętom, uroczystościom i obrzędom związanych z życiem wsi, w umiejętności przekazania wszystkiego w sposób przystępny - w gawędzie”.[1]

Nagrody i odznaczenia

Przyznano mu odznaczenia państwowe i regionalne, m.in.:

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Odznakę „Zasłużonym dla Warmii i Mazur”

Przypisy

  1. Matulewicz Tadeusz, Gawędy Wincuka, „Gazeta Olsztyńska” 1975, nr 241, s. 4.

Bibliografia

  1. Olsztyńskie biografie literackie 1945-1988 / praca zbiorowa pod red. Jana Chłosty. – Olsztyn : Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1991. - S. 17.
  2. Rojek, Józef Jacek: Literaci & literatura Warmii i Mazur. Przewodnik eseistyczny. – Olsztyn : Fundacja Środowisk Twórczych, 2008. - S. 70-71.