Zbigniew Grabowski
(1917-1997) – fotografik, przewodnik turystyczny, działacz społeczny, kolekcjoner
Biografia
Urodził się w 1917 r. Brał czynny udział w Powstaniu Warszawskim (1944 r.). Po wojnie wyjechał z Warszawy i osiedlił się na Warmii. Był jednym z organizatorów administracji państwowej na Warmii i Mazurach. W 1952 r. został kierownikiem Samodzielnego Referatu ds. Podziału Terytorialnego przy Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie. Był też bardzo zaangażowany we wprowadzanie polskiego nazewnictwa miejscowości i punktów fizjograficznych województwa. Od pierwszych lat powojennych wykazał się jako rzutki działacz miejscowego środowiska fotografów. W 1956 r. został organizatorem i współzałożycielem Olsztyńskiego Oddziału Fotograficznego. Przez prawie 20 lat pracował w olsztyńskim Biurze Planowania Przestrzennego. W 1976 r. pełnił funkcję prezesa Klubu Fotografów Krajoznawców. Był niezwykle zaangażowany w działalność terenowego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego – nazywano go nawet nestorem olsztyńskich przewodników PTTK. Fotografia stanowiła jego pracę, jak też pasję życiową i przedmiot kolekcji. Zbiory Grabowskiego stanowiły katalog wędrówek fotografa oraz swoistą kronikę zmian regionu – o niezwykłej z tej racji (oraz ze względu na wysoki poziom artystyczny) wartości i znaczeniu. Fotograf zmarł w 1997 r. Jego archiwum fotograficzne został przekazane olsztyńskiemu Muzeum Warmii i Mazur i jest złożone w Archiwum Dokumentacji Naukowej Muzeum.
Twórczość
1951 r. – Skorowidz nazw miejscowości województwa olsztyńskiego (współautorstwo)
Fotografia
Fotografował Warmię i Mazury oraz mieszkańców regionu w trudnych latach powojennych – poszczególne miejscowości i życie codzienne, odbudowę i przebudowę podczas kolejnych lat. Dzięki działalności społecznie mógł uczestniczył w wielu ważnych wydarzeniach regionalnych i ponadregionalnych – i utrwalać je. Głęboko interesował się Warmią i Mazurami – więc utrwalając zmiany regionu, czynił to z pasją. Dorobek Grabowskiego liczy się orientacyjnie na 23 tysiące negatywów. Większość jego prac została wykonana w technice biało-czarnej na negatywach małoobrazkowych i dużych, ale część – również na negatywach barwnych, co było w ówczesnym czasie niemałym osiągnięciem fotograficznym. Główną tematyką prac Grabowskiego były zabytki architektury Warmii Mazur oraz tzw. „zabytki ruchome”, jak też pejzaże, pomniki przyrody, życie codzienne i ważkie wydarzenia. Fotograf wykonał również wiele wysokiej jakości portretów – w tym osób ważnych w zakresie kultury i nauki dla Warmii, Mazur i miasta Olsztyna. Grabowski wykonał też wiele zdjęć na zapotrzebowanie miejskiego Biura Planowania Przestrzennego, Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Wydziału Kultury i Sztuki oraz Sportu i Turystyki Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie. Opublikował ponad 1000 zdjęć, miał 15 wystaw indywidualnych i 8 udziałów nagrodzonych. Jego prace zdobiły wnętrza Urzędu Miasta Olsztyna oraz olsztyńskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Nagrody i wyróżnienia
Nagrodzony przez Komisję Krajoznawczej Zarządu Głównego PTTTK w Warszawie plakietą – w dowód uznania za zgromadzone zbiory fotograficzne
Bibliografia
- Guski, Ewa: Pasja życia – fotografia… : archiwum negatywów Zbigniewa Grafowskiego (1917-1997) / Ewa Guski // „Olsztyński Informator Kulturalny”. – 1998, nr 3, s. 16-17.
