Chata mazurska w Pieckach
Chata mazurska w Pieckach (1846)
Krótka historia Piecek
W 1401 r. komtur bałdzki Urlich von Jungingen nadał na podstawie prawa chełmińskiego ziemię (60 włók boru) Pieciowi z Muszak i Jakuszowi z Radomia. Nazwa wsi pochodzi właśnie od imienia właściciela ziemi - Piotra, "Piecka" lub "Piecia". Przez stulecia nastąpił intensywny rozwój wsi. W XVII w. miała już ponad 500 rolników, którzy ze wzgledu na okoliczne jeziora byli często rybakami.
Gmina Piecki znajduje się w powiecie mrągowskim. To południowo-wschodnia część województwa warmińsko-mazurskiego. Gmina leży na dawnym terytorium plemiennym Galindów. Na jej terenie znajdują się liczne jeziora o łącznej powierzchni ponad 3000 ha. Przecina ją również rzeka Krutynia (105 km popularnego szlaku kajakowego), która kończy się ujściem do Jeziora Bełdany.
Świadectwa kultury
Piecki, podobnie jak cały obszar Mazur wytworzyły charakterystyczną dla Mazurów kulturę. Świadczą o tym liczne pozostałości po życiu codziennym, kulturze i obyczajach tych ziem.
Na terenie gminy znajdują się zabytkowe domy i zabudowania gospodarcze oraz zabytkowe leśniczówki (Sosnówka, Piersławek). Pośrodku wsi Piecki na starych fundamentach stoi pięknie utrzymana stara, mazurska chata z 1846 roku. Obok chaty gospodarze postawili kapliczkę podobną do kapliczki w Świętej Lipce.
Chata mazurska
W Pieckach ,w domu pani Walentyny Dermackiej i jej córki Marii powstał jeden z najbogatszych zbiorów etnograficznych na Mazurach - prywatna galeria, a właściwie małe muzeum polskiej sztuki ludowej.
Pani Walentyna Sapieha-Dermacka urodzona w Nowogródku w 1922 r., po wojnie przyjechała na Mazury i w 1958 r. osiadła na stałe w Pieckach. Od tego czasu datuje się jej fascynacja kulturą ludową i regionem.
Dzięki staraniom obu pań można w Pieckach obejrzeć unikalne eksponaty sztuki ludowej przybliżające dawną codzienność mazurskiej wsi, z którą w naturze już się nie spotkamy.
Wiele muzeów etnograficznych w Polsce zabiega o pozyskanie do swoich zbiorów rzeźb z Piecek. Zbiory obejmują około 1000 eksponatów, gromadzone były przez lat dwadzieścia.
Według Barbary Grąziewicz–Chludzińskiej, która dokonała badań etnograficznych zbiorów, jest to jedyna w Europie tak duża kolekcja prac jednej artystki ludowej. Figurki tworzone były przez Władysławę Prucnal z Medyni Głogowskiej, która robiła je według scenariuszy i szkiców Pani Walentyny Sapiehy-Dermackiej.
Dodatkowo pod wpływem powstałych prac Pani Walentyna pisała o nich wiersze. Cały zbiór dotyczy życia dawnej wsi. Cykle połączone są ze sobą tematycznie. Poza tym kolekcję uzupełniają rzeźby autorów pochodzących z Warmii i Mazur, i innych regionów Polski.
Bibliografia
1. http://www.polskaniezwykla.pl
2. http://www.it.mragowo.pl
3. http://mojemazury.pl
4. http://wrota.warmia.mazury.pl
