Olsztyński Teatr Lalek: Różnice pomiędzy wersjami
Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 14: | Linia 14: | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
Po zakończeniu II wojny światowej na terenie Warmii i Mazur działały tylko amatorskie sceny lalkarskie. Próby stworzenia ruchu profesjonalnego zapoczątkowały w pierwszych latach powojennych organizowane przez [[Stanisław Iłowski|Stanisława Iłowskiego]] kursy lalkierskie. W jednym z nich wzięła udział grupa amatorów, z których wyłonili się przyszli aktorzy „Czerwonego Kapturka”. | Po zakończeniu II wojny światowej na terenie Warmii i Mazur działały tylko amatorskie sceny lalkarskie. Próby stworzenia ruchu profesjonalnego zapoczątkowały w pierwszych latach powojennych organizowane przez [[Stanisław Iłowski|Stanisława Iłowskiego]] kursy lalkierskie. W jednym z nich wzięła udział grupa amatorów, z których wyłonili się przyszli aktorzy „Czerwonego Kapturka”. | ||
| − | <br>13 listopada 1953 r. z inicjatywy [[Mieczysław Czerwiński|Mieczysława Czerwińskiego]] (kierownika literackiego [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie|Teatru im. Stefana Jaracza]]) grono działaczy, artystów i dziennikarzy założyło Stowarzyszenie Teatru Kukiełkowego Ziemi Warmińsko-Mazurskiej „Czerwony Kapturek”. Wśród założycieli byli: [[Janina Zakrzyńska]] (aktorka z [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie|Teatru im. Stefana Jaracza]]), scenograf [[Józef Zboromirski]], [[Jan Klecha]] i [[Franciszek Kurzynoga]]. Kierownikiem artystycznym, a potem dyrektorem został [[Mieczysław Czerwiński]]. Pierwsza premiera Teatru „Czerwony Kapturek” odbyła się 31 stycznia 1954 r. Zaprezentowano sztukę autorstwa [[Mieczysław Czerwiński|Mieczysława Czerwińskiego]] i [[Janina Zakrzyńska|Janiny Zakrzyńskiej]] pt. | + | <br>13 listopada 1953 r. z inicjatywy [[Mieczysław Czerwiński|Mieczysława Czerwińskiego]] (kierownika literackiego [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie|Teatru im. Stefana Jaracza]]) grono działaczy, artystów i dziennikarzy założyło Stowarzyszenie Teatru Kukiełkowego Ziemi Warmińsko-Mazurskiej „Czerwony Kapturek”. Wśród założycieli byli: [[Janina Zakrzyńska]] (aktorka z [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie|Teatru im. Stefana Jaracza]]), scenograf [[Józef Zboromirski]], [[Jan Klecha]] i [[Franciszek Kurzynoga]]. Kierownikiem artystycznym, a potem dyrektorem został [[Mieczysław Czerwiński]]. Pierwsza premiera Teatru „Czerwony Kapturek” odbyła się 31 stycznia 1954 r. Zaprezentowano sztukę autorstwa [[Mieczysław Czerwiński|Mieczysława Czerwińskiego]] i [[Janina Zakrzyńska|Janiny Zakrzyńskiej]] pt. ''Piękna to była przygoda''. W widowisku wystąpili: [[Barbara Banaszkówna]], [[Melania Banaszkówna]], [[Zofia Konstantynowicz]], [[Cecylia Nowacka]], [[Irena Ostrowska|Irena]] i [[Jan Ostrowski|Jan Ostrowscy]], [[Danuta Sawicz]], [[Władysława Sutowska]] i [[Zbigniew Zemło]]. |
<br>W lipcu 1954 r. Teatr otrzymał budynek przy obecnym placu Bema zwany Belwederkiem z salą na ok. 170 miejsc, w którym do 1988 r. mieściła się jego siedziba. <br>Od 6 października 1986 r. Teatr Lalek „Czerwony Kapturek” zmienia nazwę na Olsztyński Teatr Lalek. | <br>W lipcu 1954 r. Teatr otrzymał budynek przy obecnym placu Bema zwany Belwederkiem z salą na ok. 170 miejsc, w którym do 1988 r. mieściła się jego siedziba. <br>Od 6 października 1986 r. Teatr Lalek „Czerwony Kapturek” zmienia nazwę na Olsztyński Teatr Lalek. | ||
<br>W 1988 r. Olsztyński Teatr Lalek musiał opuścić budynek i przez kilka lat nie miał własnej sceny. Widowiska prezentowano gościnnie w salach klubu NOT, osiedlowych klubów [[Osiedlowy Klub Kultury „Agora” w Olsztynie|„Agora”]] i [[Osiedlowy Klub Kultury „Pawilon” w Olsztynie|„Pawilon”]], w [[Kino „Grunwald” w Olsztynie|kinie „Grunwald”]], w sali Urzędu Wojewódzkiego i [[Wojewódzki Dom Kultury w Olsztynie|Wojewódzkiego Domu Kultury]]. 29 stycznia 1994 r. otwarto nową siedzibą w gmachu byłego Komitetu Miejskiego przy ul. Głowackiego. | <br>W 1988 r. Olsztyński Teatr Lalek musiał opuścić budynek i przez kilka lat nie miał własnej sceny. Widowiska prezentowano gościnnie w salach klubu NOT, osiedlowych klubów [[Osiedlowy Klub Kultury „Agora” w Olsztynie|„Agora”]] i [[Osiedlowy Klub Kultury „Pawilon” w Olsztynie|„Pawilon”]], w [[Kino „Grunwald” w Olsztynie|kinie „Grunwald”]], w sali Urzędu Wojewódzkiego i [[Wojewódzki Dom Kultury w Olsztynie|Wojewódzkiego Domu Kultury]]. 29 stycznia 1994 r. otwarto nową siedzibą w gmachu byłego Komitetu Miejskiego przy ul. Głowackiego. | ||
| Linia 55: | Linia 55: | ||
<br>Zespół Olsztyńskiego Teatru Lalek uczestniczył i uczestniczy w licznych festiwalach i przeglądach teatralnych: | <br>Zespół Olsztyńskiego Teatru Lalek uczestniczył i uczestniczy w licznych festiwalach i przeglądach teatralnych: | ||
*1960 – Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | *1960 – Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | ||
| − | **Przygody Koziołka Matołka, Kichuś majstra Lepigliny | + | **''Przygody Koziołka Matołka'', ''Kichuś majstra Lepigliny'' |
*1961 – II Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | *1961 – II Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | ||
| − | **Pierścień i Róża | + | **''Pierścień i Róża'' |
*1962 – III Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | *1962 – III Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | ||
| − | **Świniopas – wyróżnienie za osiągnięcia w pracy zespołowej | + | **''Świniopas'' – wyróżnienie za osiągnięcia w pracy zespołowej |
*1963 – IV Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | *1963 – IV Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | ||
| − | **Pinokio | + | **''Pinokio'' |
*1965 – Konkurs Widowisk Małoobsadowych w Warszawie | *1965 – Konkurs Widowisk Małoobsadowych w Warszawie | ||
| − | **Rusałeczka | + | **''Rusałeczka'' |
*1965 – VI Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | *1965 – VI Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu | ||
| − | **Porwanie w Tiutiurlistanie | + | **''Porwanie w Tiutiurlistanie'' |
*1967 – III Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | *1967 – III Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | ||
| − | **Allem Kallem – nagroda dla Lecha Gwita za role Padyszacha i Dewa | + | **''Allem Kallem'' – nagroda dla Lecha Gwita za role Padyszacha i Dewa |
*1972 – I Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | *1972 – I Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | ||
| − | **Jak być odważnym (Mały Tygrys Pietrek) – Wielka Nagroda Widzów, nagroda dla Tomasza Brzezińskiego za role Doktora i Krokodyla | + | **''Jak być odważnym'' (''Mały Tygrys Pietrek'') – Wielka Nagroda Widzów, nagroda dla Tomasza Brzezińskiego za role Doktora i Krokodyla |
*1972 – Ogólnopolski Konkurs Solistów Teatru Lalek w Białymstoku (poza konkursem) | *1972 – Ogólnopolski Konkurs Solistów Teatru Lalek w Białymstoku (poza konkursem) | ||
| − | **Zwierzęta hrabiego Cagliostro | + | **''Zwierzęta hrabiego Cagliostro'' |
*1973 – II Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | *1973 – II Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | ||
| − | **Ali Baba i 40 rozbójników – II nagroda, nagrody dla Edwarda Czuchnowskiego i Stanisława Protza za role Szewca i Kassima oraz dyplom honorowy za osiągnięcie aktorskie dla Tomasza Brzezińskiego (rola Ali Baby) | + | **''Ali Baba i 40 rozbójników'' – II nagroda, nagrody dla Edwarda Czuchnowskiego i Stanisława Protza za role Szewca i Kassima oraz dyplom honorowy za osiągnięcie aktorskie dla Tomasza Brzezińskiego (rola Ali Baby) |
*1975 – III Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | *1975 – III Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | ||
| − | **Porwanie w Tiutiurlistanie | + | **''Porwanie w Tiutiurlistanie'' |
*1976 – IV Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | *1976 – IV Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | ||
| − | **Pierścień i Róża | + | **''Pierścień i Róża'' |
*1977 – Ogólnopolski Przegląd Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Łodzi | *1977 – Ogólnopolski Przegląd Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Łodzi | ||
| − | **Konik Garbusek – nagroda dla Leszka Śmigielskiego za rolę Horodniczego oraz dla Bogumiła Pasternaka za muzykę | + | **''Konik Garbusek'' – nagroda dla Leszka Śmigielskiego za rolę Horodniczego oraz dla Bogumiła Pasternaka za muzykę |
*1978 – VI Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | *1978 – VI Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie | ||
| − | **Baranki i ospały diabeł – dyplom honorowy za scenopis telewizyjny i reżyserię dla Jana Zbigniewa Wroniszewskiego, dyplom honorowy za realizację telewizyjną dla Janusza Stachowicza, nagroda dla Zbigniewa Nowaka za rolę Bulibana | + | **''Baranki i ospały diabeł'' – dyplom honorowy za scenopis telewizyjny i reżyserię dla Jana Zbigniewa Wroniszewskiego, dyplom honorowy za realizację telewizyjną dla Janusza Stachowicza, nagroda dla Zbigniewa Nowaka za rolę Bulibana |
*1979 – IX Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | *1979 – IX Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | ||
| − | **Baśń o pięknej Parysadzie – III nagroda za widowisko, III nagroda za scenografię (Wiesław Jurkowski), II nagroda za muzykę (Andrzej Bieżan), nagroda dla Urszuli Kucharzewskiej za rolę Parysady | + | **''Baśń o pięknej Parysadzie'' – III nagroda za widowisko, III nagroda za scenografię (Wiesław Jurkowski), II nagroda za muzykę (Andrzej Bieżan), nagroda dla Urszuli Kucharzewskiej za rolę Parysady |
*1981 – X Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | *1981 – X Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | ||
| − | **Betlejem Polskie | + | **''Betlejem Polskie'' |
*1982 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalkowych w Bielsko-Białej | *1982 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalkowych w Bielsko-Białej | ||
| − | **Betlejem Polskie | + | **''Betlejem Polskie'' |
*1983 – XI Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | *1983 – XI Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | ||
| − | **O Piaście i Popielu | + | **''O Piaście i Popielu'' |
*1984 – I Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla Dzieci i Młodzieży w Montrealu (jako reprezentant Polski oddelegowany przez Ministerstwo Kultury i Sztuki) | *1984 – I Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla Dzieci i Młodzieży w Montrealu (jako reprezentant Polski oddelegowany przez Ministerstwo Kultury i Sztuki) | ||
| − | **O Piaście i Popielu, O Kasi, co gąski zgubiła | + | **''O Piaście i Popielu'', ''O Kasi, co gąski zgubiła'' |
*1985 – IX Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalkowych w Brunszwiku | *1985 – IX Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalkowych w Brunszwiku | ||
| − | **O Piaście i Popielu | + | **''O Piaście i Popielu'' |
*1985 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej | *1985 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej | ||
| − | **O Piaście i Popielu | + | **''O Piaście i Popielu'' |
*1988 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej | *1988 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej | ||
| − | **Betlejem Polskie | + | **''Betlejem Polskie'' |
*1989 – Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | *1989 – Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | ||
| − | **Tymoteusz wśród ptaków – nagrody za reżyserię dla Luby Zarembińskiej, scenografię dla Alicji Chodynieckiej-Kuberskiej, muzykę dla Krzysztofa Dziermy i nagrody aktorskie: dla Dariusza Jakubaszka (za rolę Tymoteusza), dla Jaromira Wroniszewskiego (za rolę Lisa), Jana Piotrowskiego (za rolę Ojca) | + | **''Tymoteusz wśród ptaków'' – nagrody za reżyserię dla Luby Zarembińskiej, scenografię dla Alicji Chodynieckiej-Kuberskiej, muzykę dla Krzysztofa Dziermy i nagrody aktorskie: dla Dariusza Jakubaszka (za rolę Tymoteusza), dla Jaromira Wroniszewskiego (za rolę Lisa), Jana Piotrowskiego (za rolę Ojca) |
*1990 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej | *1990 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej | ||
| − | **Tymoteusz wśród ptaków | + | **''Tymoteusz wśród ptaków'' |
*1991 – Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | *1991 – Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | ||
| − | **Faust | + | **''Faust'' |
*1992 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej | *1992 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej | ||
| − | **Nim zakwitną stokrotki | + | **''Nim zakwitną stokrotki'' |
*1992 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bratysławie | *1992 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bratysławie | ||
| − | **Tymoteusz wśród ptaków | + | **''Tymoteusz wśród ptaków'' |
*1993 – Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | *1993 – Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu | ||
| − | **Słowik | + | **''Słowik'' |
*1997 – Festiwal Szekspirowski w Gdańsku | *1997 – Festiwal Szekspirowski w Gdańsku | ||
| − | **Romeo i Julia. Sceny z Szekspira – nagroda dla Bożeny Janik za reżyserię | + | **''Romeo i Julia. Sceny z Szekspira'' – nagroda dla Bożeny Janik za reżyserię |
*1999 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla dzieci Bananafish w Tallinie | *1999 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla dzieci Bananafish w Tallinie | ||
| − | **Czarodziejski koncert – nagroda za twórczą pracę zespołu | + | **''Czarodziejski koncert'' – nagroda za twórczą pracę zespołu |
*2000 – VI Międzynarodowy Festiwal Kultury Dziecięcej w Poczdamie | *2000 – VI Międzynarodowy Festiwal Kultury Dziecięcej w Poczdamie | ||
| − | **Czarodziejski koncert | + | **''Czarodziejski koncert'' |
*2003 – VII Międzynarodowy Festiwal dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK w Warszawie | *2003 – VII Międzynarodowy Festiwal dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK w Warszawie | ||
| − | **Dzikie łabędzie – nagroda ATEST – Świadectwo Wysokiej Jakości Poziomu Artystycznego | + | **''Dzikie łabędzie'' – nagroda ATEST – Świadectwo Wysokiej Jakości Poziomu Artystycznego |
*2003 – XXI Ogólnopolski Festiwal Teatrów Lalek w Opolu | *2003 – XXI Ogólnopolski Festiwal Teatrów Lalek w Opolu | ||
| − | **Dzikie łabędzie – I nagroda za reżyserię dla Marcina Jarnuszkiewicza, nagrody aktorskie: dla Lecha Gwita (za rolę Najmłodszego), dla Anny Kukułowicz (za rolę Elizy) | + | **''Dzikie łabędzie'' – I nagroda za reżyserię dla Marcina Jarnuszkiewicza, nagrody aktorskie: dla Lecha Gwita (za rolę Najmłodszego), dla Anny Kukułowicz (za rolę Elizy) |
*2005 – Festiwal „Brzechwa i inni” w Teatrze „Kubuś” Kielcach | *2005 – Festiwal „Brzechwa i inni” w Teatrze „Kubuś” Kielcach | ||
| − | **Historia Calineczki – nagroda główna | + | **''Historia Calineczki'' – nagroda główna |
*2007 – XXIII Ogólnopolski Festiwal Teatrów Lalkowych w Opolu | *2007 – XXIII Ogólnopolski Festiwal Teatrów Lalkowych w Opolu | ||
| − | **Igraszki z diabłem – nagroda reżyserska dla Petra Nosalka, nagrody aktorskie: dla Anny Kukułowicz (za rolę Królewny Disperandy), dla Adama Hajduczeni (za rolę Pustelnika Scholastyka) | + | **''Igraszki z diabłem'' – nagroda reżyserska dla Petra Nosalka, nagrody aktorskie: dla Anny Kukułowicz (za rolę Królewny Disperandy), dla Adama Hajduczeni (za rolę Pustelnika Scholastyka) |
*2008 – Festiwal Teatralny w Teatrze „Kubuś” w Kielcach | *2008 – Festiwal Teatralny w Teatrze „Kubuś” w Kielcach | ||
| − | **Chłopcy z placu broni | + | **''Chłopcy z placu broni'' |
*2008 – XII Międzynarodowy Festiwal dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK w Warszawie | *2008 – XII Międzynarodowy Festiwal dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK w Warszawie | ||
| − | **Chłopcy z placu broni – nagroda „Ziarenka” za twórcze odczytanie klasycznej prozy przyznana przez jury dziecięce | + | **''Chłopcy z placu broni'' – nagroda „Ziarenka” za twórcze odczytanie klasycznej prozy przyznana przez jury dziecięce |
*2008 – XV Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek „Spotkania” w Teatrze „Baj Pomorski” w Toruniu | *2008 – XV Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek „Spotkania” w Teatrze „Baj Pomorski” w Toruniu | ||
| − | **Igraszki z diabłem – Nagroda Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego dla najlepszego przedstawienia dla dzieci, przyznana przez jury dziecięce | + | **''Igraszki z diabłem'' – Nagroda Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego dla najlepszego przedstawienia dla dzieci, przyznana przez jury dziecięce |
*2009 – XXII Międzynarodowy Festiwal Teatralny WALIZKA w Łomży | *2009 – XXII Międzynarodowy Festiwal Teatralny WALIZKA w Łomży | ||
| − | **Kukuryku na patyku... | + | **''Kukuryku na patyku...'' |
*2009 – VIII Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek „Katowice – Dzieciom” w Teatrze Ateneum w Katowicach | *2009 – VIII Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek „Katowice – Dzieciom” w Teatrze Ateneum w Katowicach | ||
| − | **Kukuryku na patyku... | + | **''Kukuryku na patyku...'' |
*2010 – Międzynarodowy Festiwal Teatralny w Hradec Kralove (Czechy) | *2010 – Międzynarodowy Festiwal Teatralny w Hradec Kralove (Czechy) | ||
| − | **Igraszki z diabłem | + | **''Igraszki z diabłem'' |
*2010 – XIV Międzynarodowy Festiwal dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK w Warszawie | *2010 – XIV Międzynarodowy Festiwal dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK w Warszawie | ||
| − | **Od ucha do ucha | + | **''Od ucha do ucha'' |
*2010 – XVII Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek „Spotkania” w Teatrze „Baj Pomorski” w Toruniu | *2010 – XVII Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek „Spotkania” w Teatrze „Baj Pomorski” w Toruniu | ||
| − | **Od ucha do ucha | + | **''Od ucha do ucha'' |
*2011 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla Dzieci w Suboticy (Serbia) | *2011 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla Dzieci w Suboticy (Serbia) | ||
| − | **Tymoteusz wśród ptaków | + | **''Tymoteusz wśród ptaków'' |
*2011 – Festiwal Lalkowy na wyspie Bornholm (Bornholm Puppet Festival) | *2011 – Festiwal Lalkowy na wyspie Bornholm (Bornholm Puppet Festival) | ||
| − | **Tymoteusz i Psiuńcio | + | **''Tymoteusz i Psiuńcio'' |
Olsztyński Teatr Lalek jest organizatorem przeglądów i festiwali teatralnych: | Olsztyński Teatr Lalek jest organizatorem przeglądów i festiwali teatralnych: | ||
*[[Tydzień Teatrów Lalkowych „Anima” w Olsztynie|Tygodnia Teatrów Lalkowych „Anima”]] | *[[Tydzień Teatrów Lalkowych „Anima” w Olsztynie|Tygodnia Teatrów Lalkowych „Anima”]] | ||
| Linia 150: | Linia 150: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | #Olsztyński Teatr Lalek 1953-2003. – Olsztyn : Olsztyński Teatr Lalek, 2003. | + | #''Olsztyński Teatr Lalek 1953-2003''. – Olsztyn : Olsztyński Teatr Lalek, 2003. |
| − | #Teatr Lalek w Olsztynie / oprac. graf. Jacek Neugebauer. – Warszawa : Zakład Wydawnictw CZSR, 1981. | + | #''Teatr Lalek w Olsztynie'' / oprac. graf. Jacek Neugebauer. – Warszawa : Zakład Wydawnictw CZSR, 1981. |
| − | #Prusiński, Tadeusz: Olsztyński Teatr Lalek / Tadeusz Prusiński // W: Olsztyn 1945-2005 : kultura i nauka : praca zbiorowa / pod red. Stanisława Achremczyka i Władysława Ogrodzińskiego. – Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 2006. – S. 411-421. | + | #Prusiński, Tadeusz: ''Olsztyński Teatr Lalek'' / Tadeusz Prusiński // W: ''Olsztyn 1945-2005 : kultura i nauka : praca zbiorowa'' / pod red. Stanisława Achremczyka i Władysława Ogrodzińskiego. – Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 2006. – S. 411-421. |
| − | #Olsztyński Teatr Lalek. – Il. // „Olsztyński Informator Kulturalny”. – 1993, nr 12, s. 4-9. | + | #''Olsztyński Teatr Lalek''. – Il. // „Olsztyński Informator Kulturalny”. – 1993, nr 12, s. 4-9. |
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
| − | </ | + | <references/> |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
Wersja z 18:09, 3 paź 2011
Plik:Otl siedzi.kpg
Siedziba teatru
Źródło: byway.pl
Źródło: byway.pl
Teatr lalek działający od 1953 r.
Siedziba
Olsztyn, ul. Głowackiego 17
Dyrekcja
- Dyrektor naczelny i artystyczny – Zbigniew Głowacki
- Zastępca dyrektora – Leokadia Iwanowska
- Kierownik literacki – Małgorzata Pietrzak
Historia
Po zakończeniu II wojny światowej na terenie Warmii i Mazur działały tylko amatorskie sceny lalkarskie. Próby stworzenia ruchu profesjonalnego zapoczątkowały w pierwszych latach powojennych organizowane przez Stanisława Iłowskiego kursy lalkierskie. W jednym z nich wzięła udział grupa amatorów, z których wyłonili się przyszli aktorzy „Czerwonego Kapturka”.
13 listopada 1953 r. z inicjatywy Mieczysława Czerwińskiego (kierownika literackiego Teatru im. Stefana Jaracza) grono działaczy, artystów i dziennikarzy założyło Stowarzyszenie Teatru Kukiełkowego Ziemi Warmińsko-Mazurskiej „Czerwony Kapturek”. Wśród założycieli byli: Janina Zakrzyńska (aktorka z Teatru im. Stefana Jaracza), scenograf Józef Zboromirski, Jan Klecha i Franciszek Kurzynoga. Kierownikiem artystycznym, a potem dyrektorem został Mieczysław Czerwiński. Pierwsza premiera Teatru „Czerwony Kapturek” odbyła się 31 stycznia 1954 r. Zaprezentowano sztukę autorstwa Mieczysława Czerwińskiego i Janiny Zakrzyńskiej pt. Piękna to była przygoda. W widowisku wystąpili: Barbara Banaszkówna, Melania Banaszkówna, Zofia Konstantynowicz, Cecylia Nowacka, Irena i Jan Ostrowscy, Danuta Sawicz, Władysława Sutowska i Zbigniew Zemło.
W lipcu 1954 r. Teatr otrzymał budynek przy obecnym placu Bema zwany Belwederkiem z salą na ok. 170 miejsc, w którym do 1988 r. mieściła się jego siedziba.
Od 6 października 1986 r. Teatr Lalek „Czerwony Kapturek” zmienia nazwę na Olsztyński Teatr Lalek.
W 1988 r. Olsztyński Teatr Lalek musiał opuścić budynek i przez kilka lat nie miał własnej sceny. Widowiska prezentowano gościnnie w salach klubu NOT, osiedlowych klubów „Agora” i „Pawilon”, w kinie „Grunwald”, w sali Urzędu Wojewódzkiego i Wojewódzkiego Domu Kultury. 29 stycznia 1994 r. otwarto nową siedzibą w gmachu byłego Komitetu Miejskiego przy ul. Głowackiego.
Założenia artystyczne i repertuar Olsztyńskiego Teatru Lalek zmieniał się z biegiem lat. W czasie dwudziestoletniej dyrekcji Jana Zbigniewa Wroniszewskiego teatr realizował „klasyczną formułę teatru dla dzieci o funkcji społecznej”[1]. Rezygnowano z eksperymentów formalnych, rozwiązań umownych i metaforycznych, które mogłyby zacierać czytelność odbioru sztuki przez małego widza. W repertuarze w tym czasie przeważała współczesna literatura polska. Ponad dwie trzecie przedstawień grano w terenie – teatr obecny był w wielu miejscowościach województwa olsztyńskiego. Po objęciu funkcji dyrektora przez Edwarda Dobraczyńskiego (1981 r.) Olsztyński Teatr Lalek realizuje przedstawienia oparte przede wszystkim na dramaturgii polskiej odwołujące się do polskiej tradycji i kultury. Pojawiały się jednak pierwsze elementy formalne: „gra w żywym planie, operowanie w jednym widowisku różnymi konwencjami i skrótem plastycznym, podkreślanie umowności teatru”[2]. Tendencja ta była kontynuowana przez kolejnego dyrektora artystycznego – Alicję Chodyniecką-Kuberską, która sięgała do różnorodnych technik lalkarskich i tradycji teatru przedmiotu zbudowanego z prostych, codziennych materiałów oraz dbała o staranną oprawę muzyczną i plastyczną.
Teatr Lalek w Olsztynie współpracował ze znanymi reżyserami teatru lalkowego, m.in.: Stefanem Stojakowskim, Januszem Galewiczem, Joanną Piekarską, Andrzejem Rettingerem, Edwardem Dobraczyńskim, Leszkiem Śmigielskich, Janem Zbigniewem Wroniszewskim, Bohdanem Głuszczakiem, Wojciechem Wieczorkiewiczem, Tomaszem Jaworskim, Krzysztofem Rauem, Bogdanem Radkowskim, Stanisławem Ochmańskim. Wspierał i promował młodych reżyserów, m.in. Lubę Zarembińską, Alicję Chodyniecką-Kuberską, Wojciecha Olejnika, Zbigniewa Głowackiego, Bożenę Janik, Marka B. Chodaczyńskiego. Olsztyński Teatr Lalek współpracował również ze znakomitymi scenografami, m.in.: Wiesławem Jurkowski, Leokadią Serafinowicz, Adamem Kilianem, Alim Bunschem, Mieczysławem Antuszewiczem, Jerzym Koleckim, Romualdem Drzewieckim, Andrzejem Łabińcem, Józefem Zboromirskim, Eugeniuszem Kochanowskim.
Dyrektorzy i kierownicy artystyczni:
- Mieczysław Czerwiński (dyrektor i kierownik artystyczny, 1954-1958)
- Maria Ławińska (dyrektor i kierownik artystyczny, 1958-1959)
- Eugeniusz Orłowski (dyrektor, 1959-1961)
- Melania Karwatowa (kierownik artystyczny, 1959-1961)
- Jan Zbigniew Wroniszewszewski (dyrektor naczelny i artystyczny, 1961-1981)
- Edward Dobraczyński (dyrektor naczelny i artystyczny, 1981-1989)
- Bernard Szulc (zastępca dyrektora, 1981-1984)
- Leszek Grad (zastępca dyrektora, 1984-1989)
- Leszek Grad (dyrektor naczelny, 1989-1991)
- Marian Juszczyński (dyrektor naczelny, 1992-1994)
- Alicja Chodyniecka-Kuberska (dyrektor artystyczny, 1989-1994)
- Bohdan Głuszczak (dyrektor naczelny i artystyczny, 1994-1995)
- Marek Markiewicz (zastępca dyrektora, 1994)
- Krzysztof Rościszewski (dyrektor naczelny i artystyczny, 1995-2005)
- Danuta Oherow (zastępca dyrektora, 1995-1996)
- Ryszard Poprawski (zastępca dyrektora, 1996-2002)
- Leokadia Iwanowska (zastępca dyrektora, 2003-2005)
Kierownictwo literackie:
- Jan Puget (1961-1981, konsultant literacki 1981-1989)
- Marian Juszczyński (1984-1994)
- Teresa Brzeska Smerek (1995-1999)
- Elżbieta Lenkiewicz (1999-2005)
Kierownictwo muzyczne:
- Andrzej Ciążyński (1961-1981)
- Włodzimierz Jarmołowicz (1984-1989)
- Włodzimierz Jarmołowicz jr (2000-2005)
Scenografia i kierownictwa plastyczne:
- Mieczysław Antuszewicz (1961-1981)
Konsultant programowy:
- Alicja Giżewska (1990-1994)
Działalność
W Olsztyńskim Teatrze Lalek działają dwie sceny – dla dzieci oraz dla młodzieży i dorosłych. „W przedstawieniach (...) wykorzystywane są różnorodne formy animacji lalką (kukła, pacynka, jawajka, marionetka sycylijska, maska, półmaska) oraz gra w wielu konwencjach (za parawanem, w żywym planie z lalką i maską, czarny teatr)”[3].
Zespół Olsztyńskiego Teatru Lalek uczestniczył i uczestniczy w licznych festiwalach i przeglądach teatralnych:
- 1960 – Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu
- Przygody Koziołka Matołka, Kichuś majstra Lepigliny
- 1961 – II Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu
- Pierścień i Róża
- 1962 – III Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu
- Świniopas – wyróżnienie za osiągnięcia w pracy zespołowej
- 1963 – IV Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu
- Pinokio
- 1965 – Konkurs Widowisk Małoobsadowych w Warszawie
- Rusałeczka
- 1965 – VI Festiwal Teatrów Lalkowych Polski Północnej w Toruniu
- Porwanie w Tiutiurlistanie
- 1967 – III Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu
- Allem Kallem – nagroda dla Lecha Gwita za role Padyszacha i Dewa
- 1972 – I Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie
- Jak być odważnym (Mały Tygrys Pietrek) – Wielka Nagroda Widzów, nagroda dla Tomasza Brzezińskiego za role Doktora i Krokodyla
- 1972 – Ogólnopolski Konkurs Solistów Teatru Lalek w Białymstoku (poza konkursem)
- Zwierzęta hrabiego Cagliostro
- 1973 – II Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie
- Ali Baba i 40 rozbójników – II nagroda, nagrody dla Edwarda Czuchnowskiego i Stanisława Protza za role Szewca i Kassima oraz dyplom honorowy za osiągnięcie aktorskie dla Tomasza Brzezińskiego (rola Ali Baby)
- 1975 – III Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie
- Porwanie w Tiutiurlistanie
- 1976 – IV Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie
- Pierścień i Róża
- 1977 – Ogólnopolski Przegląd Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Łodzi
- Konik Garbusek – nagroda dla Leszka Śmigielskiego za rolę Horodniczego oraz dla Bogumiła Pasternaka za muzykę
- 1978 – VI Telewizyjny Festiwal Widowisk Lalkowych dla Dzieci w Warszawie
- Baranki i ospały diabeł – dyplom honorowy za scenopis telewizyjny i reżyserię dla Jana Zbigniewa Wroniszewskiego, dyplom honorowy za realizację telewizyjną dla Janusza Stachowicza, nagroda dla Zbigniewa Nowaka za rolę Bulibana
- 1979 – IX Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu
- Baśń o pięknej Parysadzie – III nagroda za widowisko, III nagroda za scenografię (Wiesław Jurkowski), II nagroda za muzykę (Andrzej Bieżan), nagroda dla Urszuli Kucharzewskiej za rolę Parysady
- 1981 – X Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu
- Betlejem Polskie
- 1982 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalkowych w Bielsko-Białej
- Betlejem Polskie
- 1983 – XI Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu
- O Piaście i Popielu
- 1984 – I Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla Dzieci i Młodzieży w Montrealu (jako reprezentant Polski oddelegowany przez Ministerstwo Kultury i Sztuki)
- O Piaście i Popielu, O Kasi, co gąski zgubiła
- 1985 – IX Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalkowych w Brunszwiku
- O Piaście i Popielu
- 1985 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej
- O Piaście i Popielu
- 1988 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej
- Betlejem Polskie
- 1989 – Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu
- Tymoteusz wśród ptaków – nagrody za reżyserię dla Luby Zarembińskiej, scenografię dla Alicji Chodynieckiej-Kuberskiej, muzykę dla Krzysztofa Dziermy i nagrody aktorskie: dla Dariusza Jakubaszka (za rolę Tymoteusza), dla Jaromira Wroniszewskiego (za rolę Lisa), Jana Piotrowskiego (za rolę Ojca)
- 1990 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej
- Tymoteusz wśród ptaków
- 1991 – Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu
- Faust
- 1992 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bielsko-Białej
- Nim zakwitną stokrotki
- 1992 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek w Bratysławie
- Tymoteusz wśród ptaków
- 1993 – Ogólnopolski Festiwal Widowisk Lalkowych w Opolu
- Słowik
- 1997 – Festiwal Szekspirowski w Gdańsku
- Romeo i Julia. Sceny z Szekspira – nagroda dla Bożeny Janik za reżyserię
- 1999 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla dzieci Bananafish w Tallinie
- Czarodziejski koncert – nagroda za twórczą pracę zespołu
- 2000 – VI Międzynarodowy Festiwal Kultury Dziecięcej w Poczdamie
- Czarodziejski koncert
- 2003 – VII Międzynarodowy Festiwal dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK w Warszawie
- Dzikie łabędzie – nagroda ATEST – Świadectwo Wysokiej Jakości Poziomu Artystycznego
- 2003 – XXI Ogólnopolski Festiwal Teatrów Lalek w Opolu
- Dzikie łabędzie – I nagroda za reżyserię dla Marcina Jarnuszkiewicza, nagrody aktorskie: dla Lecha Gwita (za rolę Najmłodszego), dla Anny Kukułowicz (za rolę Elizy)
- 2005 – Festiwal „Brzechwa i inni” w Teatrze „Kubuś” Kielcach
- Historia Calineczki – nagroda główna
- 2007 – XXIII Ogólnopolski Festiwal Teatrów Lalkowych w Opolu
- Igraszki z diabłem – nagroda reżyserska dla Petra Nosalka, nagrody aktorskie: dla Anny Kukułowicz (za rolę Królewny Disperandy), dla Adama Hajduczeni (za rolę Pustelnika Scholastyka)
- 2008 – Festiwal Teatralny w Teatrze „Kubuś” w Kielcach
- Chłopcy z placu broni
- 2008 – XII Międzynarodowy Festiwal dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK w Warszawie
- Chłopcy z placu broni – nagroda „Ziarenka” za twórcze odczytanie klasycznej prozy przyznana przez jury dziecięce
- 2008 – XV Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek „Spotkania” w Teatrze „Baj Pomorski” w Toruniu
- Igraszki z diabłem – Nagroda Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego dla najlepszego przedstawienia dla dzieci, przyznana przez jury dziecięce
- 2009 – XXII Międzynarodowy Festiwal Teatralny WALIZKA w Łomży
- Kukuryku na patyku...
- 2009 – VIII Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek „Katowice – Dzieciom” w Teatrze Ateneum w Katowicach
- Kukuryku na patyku...
- 2010 – Międzynarodowy Festiwal Teatralny w Hradec Kralove (Czechy)
- Igraszki z diabłem
- 2010 – XIV Międzynarodowy Festiwal dla Dzieci i Młodzieży KORCZAK w Warszawie
- Od ucha do ucha
- 2010 – XVII Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek „Spotkania” w Teatrze „Baj Pomorski” w Toruniu
- Od ucha do ucha
- 2011 – Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla Dzieci w Suboticy (Serbia)
- Tymoteusz wśród ptaków
- 2011 – Festiwal Lalkowy na wyspie Bornholm (Bornholm Puppet Festival)
- Tymoteusz i Psiuńcio
Olsztyński Teatr Lalek jest organizatorem przeglądów i festiwali teatralnych:
Teatr prowadzi szeroko zakrojoną akcję edukacyjną i popularyzującą teatr, współpracując z nauczycielami i uczniami z Olsztyna i okolic. W ramach współpracy z nauczycielami stworzono Teatralną Radę Nauczycieli, która przygotowuje materiały dydaktyczne i metodyczne pomocne przy omawianiu wystawianych sztuk podczas lekcji języka polskiego. Przy teatrze działa również Szkolna Rada Teatralna, której członkowie uczestniczą w próbach generalnych, przygotowują własne programy artystyczne (prezentowane na deskach teatru) oraz opiniują sztuki znajdujące się w repertuarze. Co rok, w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Teatru, Szkolna Rada Teatralna przyznaje nagrodę dla najlepszego aktora bieżącego sezonu. Młodzież – pod opieką Małgorzaty Pietrzak i Magdaleny Wróblewskiej (nauczycielka Gimnazjum nr 5 w Olsztynie) – uczestniczy także w przygotowaniu „Gazety Teatralnej OTL”.
Bibliografia
- Olsztyński Teatr Lalek 1953-2003. – Olsztyn : Olsztyński Teatr Lalek, 2003.
- Teatr Lalek w Olsztynie / oprac. graf. Jacek Neugebauer. – Warszawa : Zakład Wydawnictw CZSR, 1981.
- Prusiński, Tadeusz: Olsztyński Teatr Lalek / Tadeusz Prusiński // W: Olsztyn 1945-2005 : kultura i nauka : praca zbiorowa / pod red. Stanisława Achremczyka i Władysława Ogrodzińskiego. – Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 2006. – S. 411-421.
- Olsztyński Teatr Lalek. – Il. // „Olsztyński Informator Kulturalny”. – 1993, nr 12, s. 4-9.
