Puszka eucharystyczna z kościoła pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
(Utworzył nową stronę „thumb|right|200px|Źródło: ''Złotnictwo sakralne dominium warmińskiego'', Olsztyn 2006, s. 35. [[Image: puszka_bisztynek_2.jpg|thu…”) |
|||
| (Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
XIV-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej z [[Kościół pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku| kościoła pw. św. Macieja w Bisztynku]]. | XIV-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej z [[Kościół pw. św. Macieja Apostoła i Najdroższej Krwi Chrystusa w Bisztynku| kościoła pw. św. Macieja w Bisztynku]]. | ||
| Linia 17: | Linia 14: | ||
[[Category:Rzemiosło artystyczne]] | [[Category:Rzemiosło artystyczne]] | ||
| + | [[Category:Przedmioty sakralne]] | ||
[[Category:Historia kultury]] | [[Category:Historia kultury]] | ||
[[Category:Powiat bartoszycki]] | [[Category:Powiat bartoszycki]] | ||
| + | [[Category:Bisztynek (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
[[Category:1301-1400]] | [[Category:1301-1400]] | ||
Aktualna wersja na dzień 10:34, 2 wrz 2015
XIV-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej z kościoła pw. św. Macieja w Bisztynku.
Spis treści
Historia
Cyborium powstało na terenie Prus w drugiej ćwierci XIV wieku. Obiekt poddawany był ingerencjom toteż trzon datuje się na przełom XIX i XX wieku, zaś stopę dorobiono przed 1945 rokiem. Zachowana blaszana metka z napisem Bischofstein, umieszczona na czarze puszki wskazuje, iż pierwotnie należała ona do kościoła w Bisztynku. Przypuszczalnie do 1945 roku przechowywana była w Skarbcu Fromborskim (muzeum przykatedralne), skąd wraz z innymi cennymi zabytkami sztuki sakralnej została wywieziona do Związku Radzieckiego. Rewindykowana w latach 50-tych XX wieku włączona została do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, by po latach, w 1981 roku powrócić do Fromborka.
Opis
Cyborium z Bisztynka, czyli naczynie w kształcie puszki przeznaczone do przechowywania komunikantów, należy do najstarszych zabytków sztuki złotniczej na Warmii. Wykonane zostało z kutej miedzi, przy wykorzystaniu technik złotniczych: repusowanie, grawerowanie, wycinanie i złocenie. Puszka ma wysokość 42 cm, średnica stopy wynosi 14 cm, a czaszy 12 cm. Obiekt waży 950 gram.
Charakterystyka
Puszka wykonana została w stylu gotyckim. Podkreśla go kształt czary i pokrywy (niepełne półkule), które nie schodzą się ze sobą tworząc wyraźną przestrzeń między nimi. Całość tworzy nieco spłaszczoną kulę z wieżą (na wzór rzymskich tzw. scyphusów), otoczoną wokół zębatym murem. Pokrywa i czara podzielone są na sześć części ozdobnymi grzbietami. W poszczególnych polach pokrywy widnieją dwudzielne okna lukarnowe (niczym wysunięte z dachu) z manswerkiem (ażurowym wzorem typowym dla gotyku). Czarę zdobią ryczące głowy lwów o dużych oczach. Na pokrywie znajduje się sześcioboczna manswerkowa wieża zwieńczona hełmem zakończonym płaskim krzyżem na niewielkiej kuli. Krzyż jest za duży i wyraźnie nowszy, podobnie jak profilowany gzyms na wieży, trzon i sześcioboczna stopa bez kryzy. Jej płaskie powierzchnie wzniesionego płaszcza są ozdobione grawerunkiem.
Bibliografia
- Okulicz, Małgorzata: Złotnictwo sakralne dominium warmińskiego od połowy XIV do końca XVIII wieku: katalog wystawy / Małgorzata Okulicz. - Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 2006. – S. 34-35.
