Ryszard Bitowt: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Added tag: '1991-2000')
(Publikacje)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
[[Image:bitowt_ryszard_portret.jpg|thumb|right|200px|Fot. z archiwum autora.<br>Źródło: „Gazeta Olsztyńska”, 2010, nr 264, s. 15.]]
 
[[Image:bitowt_ryszard_portret.jpg|thumb|right|200px|Fot. z archiwum autora.<br>Źródło: „Gazeta Olsztyńska”, 2010, nr 264, s. 15.]]
[[Image:bitowt_ryszard_szkola.jpg|thumb|right|200px|Ryszard Bitowt z uczniami klasy VII Szkoły Podstawowej w Pieszkowie, 1960 r. Fot. z archiwum autora.<br>Źródło: „Gazeta Olsztyńska”, 2010, nr 264, s. 15.]]
+
[[Image:bitowt_ryszard_szkola.jpg|thumb|right|250px|Ryszard Bitowt z uczniami klasy VII Szkoły Podstawowej w Pieszkowie, 1960 r. Fot. z archiwum autora.<br>Źródło: „Gazeta Olsztyńska”, 2010, nr 264, s. 15.]]
(1930- ) – nauczyciel, etnograf, kolekcjoner, działacz społeczny, kronikarz związany z Mrągowem
+
(1930- ) – nauczyciel, etnograf, kolekcjoner, działacz społeczny, kronikarz związany z [[ewim:Mrągowo|Mrągowem]]
  
 
==Biografia==
 
==Biografia==
Urodził się w 1930 r. jako syn Moniki z domu Duchiewicz i Antoniego Bitowta - sołtysa i gospodarza z Białozoryszek pod Wilnem, w rodzinie o bogatych tradycjach patriotycznych. Uczył się w progimnazjum w Bezdanach. W styczniu 1946 r. wraz z rodziną opuścił Bezdany i w maju tegoż roku, w ramach akcji repatriacyjnej trafił do Pieszkowa koło Lidzbarka Warmińskiego. W 1963 r. przeniósł się do Wyszemborka koło Mrągowa. W 1974 r. osiadł w Mrągowie, gdzie mieszka do dziś.
+
Urodził się w 1930 r. jako syn Moniki z domu Duchiewicz i Antoniego Bitowta - sołtysa i gospodarza z Białozoryszek pod Wilnem, w rodzinie o bogatych tradycjach patriotycznych. Uczył się w progimnazjum w Bezdanach. W styczniu 1946 r. wraz z rodziną opuścił Bezdany i w maju tegoż roku, w ramach akcji repatriacyjnej trafił do Pieszkowa koło [[ewim:Lidzbark Warmiński|Lidzbarka Warmińskiego]]. W 1963 r. przeniósł się do [[ewim:Wyszembork|Wyszemborka]] koło [[ewim:Mrągowo|Mrągowa]]. W 1974 r. osiadł w Mrągowie, gdzie mieszka do dziś.
  
 
==Działalność==
 
==Działalność==
Już jako młodych chłopiec, w czasie II wojny światowej, wraz z ojcem brał udział w akcjach ukrywania książek ze zbiorów bibliotecznych i prywatnych przed zniszczeniem. Ocalała część trafiła w 1946 r. do Społecznej Biblioteki w Pieszkowie, utworzonej z inicjatywy Antoniego Bitowta, a prowadzonej przez kolejnych 16 lat przez Ryszarda Bitowta. Na początku 1947 r. został nauczycielem w Szkole Podstawowej w Górowie Iławieckim (w wieku 17 lat). Po rozpoczęciu pracy w Wyszemborku działał na rzecz rozwoju kultury i edukacji wsi. Organizował zespoły artystyczne. Znaczącym sukcesem była wygrana w konkursie „Wieś bliżej teatru”. Organizował także lokalną zasadniczą szkołę rolniczą. W latach 1974-1984 pracował w Szkole Podstawowej nr 1 w Mrągowie. W tym czasie stworzył szkolną izbę pamięci, zorganizował Szkolne Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne oraz współtworzył [[Towarzystwo Miłośników Ziemi Mrągowskiej]] (prowadził sekcję historyczną badającą i popularyzującą dzieje miasta i okolic). Po przejściu na emeryturę nadal rozwija liczne pasje: kolekcjonerską, historyczną i społecznikowską.  
+
Już jako młodych chłopiec, w czasie II wojny światowej, wraz z ojcem brał udział w akcjach ukrywania książek ze zbiorów bibliotecznych i prywatnych przed zniszczeniem. Ocalała część trafiła w 1946 r. do Społecznej Biblioteki w Pieszkowie, utworzonej z inicjatywy Antoniego Bitowta, a prowadzonej przez kolejnych 16 lat przez Ryszarda Bitowta. Na początku 1947 r. został nauczycielem w Szkole Podstawowej w [[ewim:Górowo Iławeckie|Górowie Iławeckim]] (w wieku 17 lat). Po rozpoczęciu pracy w Wyszemborku działał na rzecz rozwoju kultury i edukacji wsi. Organizował zespoły artystyczne. Znaczącym sukcesem była wygrana w konkursie „Wieś bliżej teatru”. Organizował także lokalną zasadniczą szkołę rolniczą. W latach 1974-1984 pracował w Szkole Podstawowej nr 1 w [[ewim:Mrągowo|Mrągowie]]. W tym czasie stworzył szkolną izbę pamięci, zorganizował Szkolne Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne oraz współtworzył [[Towarzystwo Miłośników Ziemi Mrągowskiej]] (prowadził sekcję historyczną badającą i popularyzującą dzieje miasta i okolic). Po przejściu na emeryturę nadal rozwija liczne pasje: kolekcjonerską, historyczną i społecznikowską.  
  
 
===Kolekcjonerska===
 
===Kolekcjonerska===
Zainteresowania kolekcjonerskie odziedziczył po ojcu, dzięki któremu po przyjeździe w okolice Mrągowa ratował pamiątki polskości Warmii i Mazur: kolekcje znaczków pocztowych, starych banknotów, numizmatów, medali, starych pocztówek, głównie zaś pamiątek związanych z osobą Józefa Piłsudskiego. Dziś stanowią one cenny zbiór o wartościach historycznych i edukacyjnych. Swoje kolekcje prezentował w formie tematycznych wystaw historycznych, m.in. w trakcie edycji Festiwalu Kultury Kresowej w Mrągowie:
+
Zainteresowania kolekcjonerskie odziedziczył po ojcu, dzięki któremu po przyjeździe w okolice Mrągowa ratował pamiątki polskości [[ewim:Warmia|Warmii]] i [[ewim:Mazury|Mazur]]: kolekcje znaczków pocztowych, starych banknotów, numizmatów, medali, starych pocztówek, głównie zaś pamiątek związanych z osobą Józefa Piłsudskiego. Dziś stanowią one cenny zbiór o wartościach historycznych i edukacyjnych. Swoje kolekcje prezentował w formie tematycznych wystaw historycznych, m.in. w trakcie edycji Festiwalu Kultury Kresowej w Mrągowie:
 
*[[I Festiwal Kultury Kresowej w Mrągowie]] (1995) – ph. ''Polskie Pamiątki Kresowe''
 
*[[I Festiwal Kultury Kresowej w Mrągowie]] (1995) – ph. ''Polskie Pamiątki Kresowe''
 
*[[XIII Festiwal Kultury Kresowej w Mrągowie]] (2007)  
 
*[[XIII Festiwal Kultury Kresowej w Mrągowie]] (2007)  
Linia 34: Linia 34:
 
*''Codzienność zapamiętana : Warmia i Mazury we wspomnieniach'' / red. Hans Jürgen Karp, [[Robert Traba]] (2004)
 
*''Codzienność zapamiętana : Warmia i Mazury we wspomnieniach'' / red. Hans Jürgen Karp, [[Robert Traba]] (2004)
 
*''Wypędzeni ze Wschodu : wspomnienia Polaków i Niemców'' / red. Hans-Jürgen Bömelburg, Renate Stössinger, [[Robert Traba]] (2001)
 
*''Wypędzeni ze Wschodu : wspomnienia Polaków i Niemców'' / red. Hans-Jürgen Bömelburg, Renate Stössinger, [[Robert Traba]] (2001)
Jest autorem broszurowego wydania zawierającego legendy mrągowskie (zebrane i opublikowane z okazji 35-lecia Towarzystwa Miłośników Ziemi Mrągowskiej). Publikował także na łamach pism regionalnych: „[[Magazyn Mrągowski]]”, „[[Mrągowskie Studia Humanistyczne]]”, „[[Gazeta Olsztyńska]]”. Tematem jego artykułów prasowych były zagadnienia z dziejów Mrągowa ([[Krzysztof Celestyn Mrongowiusz]], nekropolie Mrągowa, przedwojenna historia parku im. Juliusza Słowackiego) oraz wspomnienia sprzed czasu repatriacji. W 1997 r. ukazał się w piśmie „[[Borussia]]” tekst pt. ''Wypędzenie'' wyróżniony w konkursie „Wypędzenie ze Wschodu (1939-1959)” zorganizowanym przez Ośrodek „Karta”.
+
Jest autorem broszurowego wydania zawierającego legendy mrągowskie (zebrane i opublikowane z okazji 35-lecia Towarzystwa Miłośników Ziemi Mrągowskiej). Publikował także na łamach pism regionalnych: „[[Magazyn Mrągowski]]”, „[[Mrągowskie Studia Humanistyczne]]”, „[[Gazeta Olsztyńska]]”. Tematem jego artykułów prasowych były zagadnienia z dziejów Mrągowa ([[ewim:Krzysztof Celestyn Mrongowiusz|Krzysztof Celestyn Mrongowiusz]], nekropolie Mrągowa, przedwojenna historia parku im. Juliusza Słowackiego) oraz wspomnienia sprzed czasu repatriacji. W 1997 r. ukazał się w piśmie „[[Borussia]]” tekst pt. ''Wypędzenie'' wyróżniony w konkursie „Wypędzenie ze Wschodu (1939-1959)” zorganizowanym przez Ośrodek „Karta”.
  
 
==Udział w organizacjach==
 
==Udział w organizacjach==
Linia 43: Linia 43:
 
*Medal 40-lecia Polski Ludowej
 
*Medal 40-lecia Polski Ludowej
 
*Złota Odznaka z Diamentowym Orłem (najwyższe odznaczenia PCK)
 
*Złota Odznaka z Diamentowym Orłem (najwyższe odznaczenia PCK)
*Członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (od 1951 r.)
+
*Członek [[ewim:Zjednoczone Stronnictwo Ludowe na Warmii i Mazurach|Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego]] (od 1951 r.)
 
*Order Wdzięczności Społecznej (1985)
 
*Order Wdzięczności Społecznej (1985)
 
*Zasłużony dla Numizmatyki Polskiej (1993)
 
*Zasłużony dla Numizmatyki Polskiej (1993)
*[[Statuetka Mrongowiusza]] nr 2 za całokształt pracy społeczno-zawodowej na rzecz miasta Mrągowa (2000)
+
*[[Statuetka Mrongowiusza 2000 |Statuetka Mrongowiusza]] nr 2 za całokształt pracy społeczno-zawodowej na rzecz miasta Mrągowa (2000)
 
*III miejsce w konkursie [[Ars Libris 2009 |Ars Libris]] za książkę „Regionaliści Warmii i Mazur ujawniają tajemnice” (2009) – współautor  
 
*III miejsce w konkursie [[Ars Libris 2009 |Ars Libris]] za książkę „Regionaliści Warmii i Mazur ujawniają tajemnice” (2009) – współautor  
  
Linia 61: Linia 61:
 
*Enerlich, Katarzyna: ''Tajemnice Ryszarda Bitowta'', materiał na stronie [http://it.mragowo.pl/tajemnice-ryszarda-bitowta,0,1072,pl.html it.mragowo.pl]
 
*Enerlich, Katarzyna: ''Tajemnice Ryszarda Bitowta'', materiał na stronie [http://it.mragowo.pl/tajemnice-ryszarda-bitowta,0,1072,pl.html it.mragowo.pl]
 
*Wojciechowska, Zofia: ''Zielone archiwum mówionej historii'', materiał na stronie [http://mragowo.wm.pl/26903,Zielone-archiwum-mowionej-historii.html /mragowo.wm.pl]
 
*Wojciechowska, Zofia: ''Zielone archiwum mówionej historii'', materiał na stronie [http://mragowo.wm.pl/26903,Zielone-archiwum-mowionej-historii.html /mragowo.wm.pl]
[[Category:Organizatorzy i animatorzy kultury]]
+
 
[[Category:Badacze historii i kultury]]
+
[[Category:Organizatorzy i animatorzy kultury|Bitowt,Ryszard]]
[[Category:Powiat mrągowski]]
+
[[Category:Działacze społeczni|Bitowt,Ryszard]]
[[Category:1945-1960]]
+
[[Category:Badacze historii i kultury|Bitowt,Ryszard]]
[[Category:1961-1970]]
+
[[Category:Powiat mrągowski|Bitowt,Ryszard]]
[[Category:1971-1980]]
+
[[Category:Mrągowo|Bitowt,Ryszard]]
[[Category:1981-1990]]
+
[[Category:1945-1989|Bitowt,Ryszard]]
[[Category:1991-2000]]
+
[[Category:1990-|Bitowt,Ryszard]]

Aktualna wersja na dzień 05:49, 26 sty 2015

Fot. z archiwum autora.
Źródło: „Gazeta Olsztyńska”, 2010, nr 264, s. 15.
Ryszard Bitowt z uczniami klasy VII Szkoły Podstawowej w Pieszkowie, 1960 r. Fot. z archiwum autora.
Źródło: „Gazeta Olsztyńska”, 2010, nr 264, s. 15.

(1930- ) – nauczyciel, etnograf, kolekcjoner, działacz społeczny, kronikarz związany z Mrągowem

Biografia

Urodził się w 1930 r. jako syn Moniki z domu Duchiewicz i Antoniego Bitowta - sołtysa i gospodarza z Białozoryszek pod Wilnem, w rodzinie o bogatych tradycjach patriotycznych. Uczył się w progimnazjum w Bezdanach. W styczniu 1946 r. wraz z rodziną opuścił Bezdany i w maju tegoż roku, w ramach akcji repatriacyjnej trafił do Pieszkowa koło Lidzbarka Warmińskiego. W 1963 r. przeniósł się do Wyszemborka koło Mrągowa. W 1974 r. osiadł w Mrągowie, gdzie mieszka do dziś.

Działalność

Już jako młodych chłopiec, w czasie II wojny światowej, wraz z ojcem brał udział w akcjach ukrywania książek ze zbiorów bibliotecznych i prywatnych przed zniszczeniem. Ocalała część trafiła w 1946 r. do Społecznej Biblioteki w Pieszkowie, utworzonej z inicjatywy Antoniego Bitowta, a prowadzonej przez kolejnych 16 lat przez Ryszarda Bitowta. Na początku 1947 r. został nauczycielem w Szkole Podstawowej w Górowie Iławeckim (w wieku 17 lat). Po rozpoczęciu pracy w Wyszemborku działał na rzecz rozwoju kultury i edukacji wsi. Organizował zespoły artystyczne. Znaczącym sukcesem była wygrana w konkursie „Wieś bliżej teatru”. Organizował także lokalną zasadniczą szkołę rolniczą. W latach 1974-1984 pracował w Szkole Podstawowej nr 1 w Mrągowie. W tym czasie stworzył szkolną izbę pamięci, zorganizował Szkolne Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne oraz współtworzył Towarzystwo Miłośników Ziemi Mrągowskiej (prowadził sekcję historyczną badającą i popularyzującą dzieje miasta i okolic). Po przejściu na emeryturę nadal rozwija liczne pasje: kolekcjonerską, historyczną i społecznikowską.

Kolekcjonerska

Zainteresowania kolekcjonerskie odziedziczył po ojcu, dzięki któremu po przyjeździe w okolice Mrągowa ratował pamiątki polskości Warmii i Mazur: kolekcje znaczków pocztowych, starych banknotów, numizmatów, medali, starych pocztówek, głównie zaś pamiątek związanych z osobą Józefa Piłsudskiego. Dziś stanowią one cenny zbiór o wartościach historycznych i edukacyjnych. Swoje kolekcje prezentował w formie tematycznych wystaw historycznych, m.in. w trakcie edycji Festiwalu Kultury Kresowej w Mrągowie:

Społeczna

Jako długoletni nauczyciel i wychowawca kilku pokoleń mrągowskiej młodzieży, także dziś popularyzuje wiedzę o dziejach Mazur, a zwłaszcza Mrągowa i okolic. Uczestniczy w akcjach edukacyjnych jak np. „Zielone archiwum mówionej historii”. Jest także inicjatorem reaktywowania w Mrągowie sanatorium.

Historyczna

Jest badaczem i popularyzatorem dziejów Mazur, zwłaszcza zaś Ziemi Mrągowskiej. Analizuje i kolekcjonuje (kontynuując pasje ojca) kamienie ze znakami pogańskimi. Bada pierwotne pismo pogańskich Prusów. Jest autorem wielu publikacji poświęconych historii Mrągowa.

Publikacje

  • Pieniądz zastępczy Prus Wschodnich, ze szczególnym uwzględnieniem Mrągowa i Ziemi Mrągowskiej (1999)
  • Nekropolie Mrągowa (1999)
  • Historia parku im. Juliusza Słowackiego w Mrągowie (2000)
  • Droga do Polski. Wspomnienia (2000)
  • Neuanfang in Ostpreussen (2000)
  • Nowe życie na Mazurach (2001)
  • Len. Znaczenie gospodarcze upraw lnu i konopii w powiecie mrągowskim od czasów najdawniejszych do 1945 roku na tle tradycji i obyczajów oraz porównań z sąsiednimi krainami (2006)
  • Regionaliści Warmii i Mazur ujawniają tajemnice (2009)

Autor wspomnień w pracach zbiorowych:

  • Codzienność zapamiętana : Warmia i Mazury we wspomnieniach / red. Hans Jürgen Karp, Robert Traba (2004)
  • Wypędzeni ze Wschodu : wspomnienia Polaków i Niemców / red. Hans-Jürgen Bömelburg, Renate Stössinger, Robert Traba (2001)

Jest autorem broszurowego wydania zawierającego legendy mrągowskie (zebrane i opublikowane z okazji 35-lecia Towarzystwa Miłośników Ziemi Mrągowskiej). Publikował także na łamach pism regionalnych: „Magazyn Mrągowski”, „Mrągowskie Studia Humanistyczne”, „Gazeta Olsztyńska”. Tematem jego artykułów prasowych były zagadnienia z dziejów Mrągowa (Krzysztof Celestyn Mrongowiusz, nekropolie Mrągowa, przedwojenna historia parku im. Juliusza Słowackiego) oraz wspomnienia sprzed czasu repatriacji. W 1997 r. ukazał się w piśmie „Borussia” tekst pt. Wypędzenie wyróżniony w konkursie „Wypędzenie ze Wschodu (1939-1959)” zorganizowanym przez Ośrodek „Karta”.

Udział w organizacjach

Przez wiele lat był prezesem mrągowskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Numizmatycznego. Aktywnie działa w Towarzystwie Miłośników Ziemi Mrągowskiej oraz kilku innych stowarzyszeniach. Należy do mrągowskiego oddziału Stowarzyszenia Dzieci Wojny w Polsce.

Nagrody i odznaczenia

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Medal 40-lecia Polski Ludowej
  • Złota Odznaka z Diamentowym Orłem (najwyższe odznaczenia PCK)
  • Członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (od 1951 r.)
  • Order Wdzięczności Społecznej (1985)
  • Zasłużony dla Numizmatyki Polskiej (1993)
  • Statuetka Mrongowiusza nr 2 za całokształt pracy społeczno-zawodowej na rzecz miasta Mrągowa (2000)
  • III miejsce w konkursie Ars Libris za książkę „Regionaliści Warmii i Mazur ujawniają tajemnice” (2009) – współautor

Bibliografia

  1. Wenzlawski, Alfred: Kawaler Orderu Wdzięczności Społecznej / Alfred Wenzlawski // „Gazeta Olsztyńska”. – 1985, nr 156, s. 5.
  2. Wieczorek, Stanisław: Wciąż taki sam / Stanisław Wieczorek // „Warmia i Mazury”. – 1986, nr 24, s. 3.
  3. Mazgal, Ewa: Zapomniałem, jak się tańczy. Z Białozoryszek do Polski / Ewa Mazgal // „Gazeta Olsztyńska”. – 1998, nr 31, s. 4.
  4. Brzozowski, Stanisław: Piłsudski był sąsiadem moich rodziców / Stanisław Brzozowski // „Gazeta Olsztyńska”. - 2010, nr 264, s. 14-15.
  5. Adamowicz, Krystyna: Gdy wyjeżdzali, ojciec całował próg domu / Krystyna Adamowicz. - (Rodowody wileńskie) // „Gazeta Olsztyńska”. - 2010, nr 218, s. 20-21.
  6. Katarzyński, Władysław: Prywatne muzeum patrioty z Mrągowa. Siedziałem na Kasztance // Władysław Katarzyński // „Gazeta Olsztyńska”. – 1999, nr 220, dod. „Magazyn”, s. 10.

Zobacz też

  • Nagrodzeni Statuetka Mrongowiusza www.mragowo.pl
  • Enerlich, Katarzyna: Tajemnice Ryszarda Bitowta, materiał na stronie it.mragowo.pl
  • Wojciechowska, Zofia: Zielone archiwum mówionej historii, materiał na stronie /mragowo.wm.pl